Καλός ο ημιμαραθώνιος «Βρεττάκεια» και το πανηγύρι… αλλά ο Παγκόσμιος Νικηφόρος Βρεττάκος είναι κάτι άλλο, και οφείλουμε στην γενέτειρά του να τον αναδείξουμε με την επαναλειτουργία Παραρτήματος του Αρχείου Βρεττάκου στις Κροκεές.
Στις 4 Αυγούστου 1991, ο ποιητής με το ρυτιδιασμένο πρόσωπο, το γελαστό βλέμμα και τη μεγάλη καρδιά, έφυγε χαρούμενος, ατενίζοντας τον αγαπημένο του Ταΰγετο από το οικογενειακό κτήμα στην Πλούμιτσα Λακωνίας.
Αδικαίωτο το αίτημα για την δημιουργία
«Παραρτήματος του Αρχείου Βρεττάκου» στις Κροκεές
Το 2012, στο «Έτος Νικηφόρου Βρεττάκου», μεταξύ των εκδηλώσεων ήταν και τα εγκαίνια του Παραρτήματος του Αρχείου Βρεττάκου» στις Κροκεές σε διαμορφωμένες αίθουσες του Πνευματικού Κέντρου (καθ’ υπόδειξη του Αρχείου Βρεττάκου Σπάρτης).
Μετά την τελετή, όμως, το αρχείο “αποκαθηλώθηκε” -άγνωστο γιατί- με ευθύνη του Αρχείου Βρεττάκου Σπάρτης (Δημόσια Βιβλιοθήκη Σπάρτης) που διαχειρίζεται το πλούσιο έργο του Νικηφόρου Βρεττάκου, όπου εκεί εκτίθενται έργα, αρχειακό υλικό και κειμήλια του ακαδημαϊκού και ποιητή.
Το 2013, με εισήγησή μου, ψηφίστηκε ομόφωνα προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου Ευρώτα και της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Σπάρτης - Αρχείου Νικηφόρου Βρεττάκου, με στόχο τη δημιουργία και λειτουργία παραρτήματος του Αρχείου Νικηφόρου Βρεττάκου στις Κροκεές. (Αριθμ. Απόφασης: 247/ 7-8-2013, ΑΔΑ: 7Λ97ΩΡΛ-ΤΥΨ).
Εννέα χρόνια τώρα, παρά τις εκκλήσεις και παρακλήσεις μας στη Δημόσια Βιβλιοθήκη Σπάρτης – Αρχείο Βρεττάκου, δεν κατέστη δυνατόν να λειτουργήσει το Παράρτημα στις Κροκεές.
Αυτό πρέπει να είναι το αίτημα και η απαίτηση της τοπικής κοινωνίας των Κροκεών και του Δήμου Ευρώτα ως πραγματικό φόρο τιμής στον ποιητή του Ταϋγέτου και της Πλούμιτσας.
Σημειώνω και υπενθυμίζω ότι:
Το 1987 δημιουργήθηκε η προτομή του Νικηφόρου Βρεττάκου με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου Κροκεών και σήμερα βρίσκεται να κοσμεί την είσοδο του Πνευματικού Κέντρου Κροκεών που φέρει τιμητικά το όνομα του ποιητή, τον «Ευγενικό, δακρυσμένο φρουρό της Ποίησης και της Ελευθερίας», όπως τον ονομάτισε ο Λάκωνας συντοπίτης, φίλος και συναγωνιστής του Γιάννης Ρίτσος.
Στην οικία γέννησής του έχει τοποθετηθεί πλακέτα και κεντρικός δρόμος φέρει το όνομα του Νικηφόρου Βρεττάκου.
Ο Δήμος Ευρώτα με πρόταση μου, από το 2011, προς τιμή του ποιητή και ακαδημαϊκού, έδωσε στο ΝΠΔΔ Πολιτισμού, Παιδείας και Πολιτισμού την ονομασία «Νικηφόρος Βρεττάκος». Τον Μάιο του 2011 φιλοξενήσαμε το «Κέντρον Ερεύνης» της Ελληνικής Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών, στην Πλούμιτσα και στις Κροκεές.
Η Πλούμιτσα είναι επισκέψιμος τόπος, μετά από τις επισκευές και τις αναπαλαιώσεις που έγιναν μαζί με το μικρό θεατράκι και τον ναό του Αγίου Γεωργίου με την επιμέλεια του γιου του αείμνηστου Κώστα Βρεττάκου (σκηνοθέτη, φωτογράφου, επιμελητή εκδόσεων, και λογοτέχνη), μπορούν να φιλοξενηθούν συνέδρια και πολιτιστικές εκδηλώσεις, αρκεί να ληφθεί σοβαρά υπόψη η επιστολή της φιλολόγου κ. Αργειτάκου προς τον Δήμο Ευρώτα… Την Πλούμιτσα αξίζει να την επισκεφθείς, να ακολουθήσεις τα βήματα του Νικηφόρου Βρεττάκου, ενός απλού ανθρώπου, αλλά μιας τεράστιας προσωπικότητας.
Δήμος δεν σημαίνει μόνο εκδηλώσεις, πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες καλοκαιριού. Δήμος είναι η έκφραση διεκδικητικού πλαισίου για την πολιτιστική αναβάθμιση, όπου ο αείμνηστος ακαδημαϊκός και ποιητής Νικηφόρος Βρεττάκος πρέπει να έχει εξέχουσα θέση και χωρίς Παράρτημα του Αρχείου Νικηφόρου Βρεττάκου στις Κροκεές δεν γίνεται!
Αυτή είναι η πραγματική τιμή και ο επισκέψιμος τόπος και χώρος. Έστω και τώρα ας κάνει το αποφασιστικό βήμα η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης – Αρχείο Νικηφόρου Βρεττάκου.
Λίγα λόγια για τον Νικηφόρο Βρεττάκο
Πλούμιτσα Κροκεών Δήμου Ευρώτα: Πατρώα γη του Ακαδημαϊκού και Ποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου
Τόπος μοναδικός ξεχωριστός ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς, το «ησυχαστήριο» του ποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου αντικρίζοντας τον Ταΰγετο αλλά και τον Λακωνικό κόλπο. Πιθανόν η ονομασία Πλούμιτσα προέρχεται από την λέξη «πλούμι» που σημαίνει στολίδι κεντητό ή ζωγραφιστό.
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος γεννήθηκε το 1912 στις Κροκεές της Λακωνίας. Ήταν ποιητής, πεζογράφος, μεταφραστής και δοκιμιογράφος, ενώ θεωρείται ένας από του μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές. Προτάθηκε τέσσερις φορές για το Βραβείο Νόμπελ, ενώ τιμήθηκε μεταξύ άλλων, τρεις φορές με το Πρώτο Κρατικό Βραβείο Ποίησης, καθώς και με το Αριστείο Γραμμάτων από την Ακαδημία Αθηνών (1982), της οποίας ήταν μέλος από το 1989.
Θαλής Κουτούπης και Νικηφόρος Βρεττάκος
Στις δύο τελευταίες γυμνασιακές τάξεις, ο Νικηφόρος Βρεττάκος συνδέεται με τον Πετρινιώτη Θαλή Αριστείδη Κουτούπη, με τον οποίο συγκατοικούν και κατά διαστήματα δανειζόταν από τη βιβλιοθήκη του φίλου του έργα σημαντικών εκπροσώπων της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας (Ουάιλντ, Μπάιρον, Σαίξπηρ, Γκόρκι, Τολστόι, Γκαίτε), τα οποία διαβάζει με ζήλο.
Ο Κουτούπης τον προσέλαβε ως υπάλληλο στην Εταιρεία υδραυλικών έργων Αποξήρανσης του Έλους – Τρινάσου Λακωνίας, την οποία διηύθυνε (1926-1931), δίνοντάς του έναν αξιοπρεπή μισθό, που του επέτρεπε να καλύπτει το ενοίκιο στο σπίτι που διέμενε, να αγοράζει βιβλία και γενικώς να επιβιώνει (συγγραφέας: Γιώργος Ανδρειωμένος).
Για το βιογραφικό και το πλούσιο έργο τού τετράκις προταθέντος για το βραβείο Νόμπελ, ποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου, υπάρχουν πολλές πηγές πληροφόρησης, όπως τα πολλά βραβεία και οι τιμητικές διακρίσεις του.
Λίγα τα λόγια μας και φτωχά, όταν ο ίδιος ο ποιητής εξομολογητικά μιλά: «Και μόνο που υπάρχω, έχω περίσσευμα. Υπάρχουνε πλούσιοι ενδεείς κι ενδεείς πολύ πλούσιοι, όπως εγώ.
Το σώμα μου έτυχε να ‘ναι γεμάτο παράθυρα, χύθηκε μέσα μου ήλιος πολύς κι ο χρυσός μου περίσσεψε» (ανέκδοτο Νικηφόρου Βρεττάκου).