του Παναγιώτη Ν. Ξηντάρα (*)
Μέσα σε κλίμα νοσταλγίας και σε ατμόσφαιρα πολιτισμού τελέστηκαν, την Τετάρτη το βράδυ, 31 Ιουλίου 2024 από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Σπάρτης κύριο Ευστάθιο τα εγκαίνια της έκθεσης «Φωτογραφικός περίπατος στον χρόνο», που διοργάνωσε ο «Πολιτιστικός Σύλλογος “Άγιος Υάκινθος”» Βαφειού – Ριζάς στο ευρύχωρο προαύλιο του πάλαι ποτέ λειτουργούντος Δημοτικού Σχολείου Βαφειού, το οποίο ήταν πλημμυρισμένο από κόσμο.
Στην εναρκτήρια ομιλία του ο Πρόεδρος του Συλλόγου, κτηνίατρος κ. Παναγιώτης Τσακωνάκος – η οποία, σημειωθήτω, ήταν μεστή περιεχομένου, δομημένη στις ορίζουσες της στοχοθεσίας της εκδήλωσης και σε ύφος συναρπαστικό – επεσήμανε την ανάγκη γνώσης της τοπικής ιστορίας, τη σημασία των παραδοσιακών αξιών και βιωμάτων, τα οποία εναρμονιζόμενα με τις σύγχρονες συνθήκες, επιβάλλεται να αποτελούν τον καθοδηγητικό δείκτη της πολιτισμικής μας παρουσίας στο σύγχρονο κοινωνικό και εθνικό γίγνεσθαι.
Εξήρε, ακόμη, ο Πρόεδρος τον πολυχρόνιο μόχθο του συγγραφέα κ. Βασίλη Βλαχάκου, ο οποίος, με όρεξη και αφοσίωση, συγκέντρωσε συνήθειες, παραδόσεις, ήθη και έθιμα, γλωσσικό υλικό και πλήθος φωτογραφιών, που απεικονίζουν πρόσωπα, εκδηλώσεις και χώρους, στους οποίους όχι μόνο αποτυπώθηκαν αλλά και διέλαμψαν περασμένες μορφές ζωής, οι οποίες εναρχειώνονται στο διηνεκές του χρόνου και συνθέτουν την ιδιοπροσωπία και την ιδιοσυστασία του έθνους μας.
Ο κ. Βλαχάκος – τόνισε ο Πρόεδρος – υπήρξε ο ενορχηστρωτής των σκόρπιων και λησμονημένων καταστάσεων, των ιστορικών στιγμών της άλλοτε πάλλουσας ζωής και δράσης των χωριών Βαφειού και Ριζάς και μνημείωσε, με το πολυσέλιδο πόνημα του, όλο τον τοπικό λαογραφικό πλούτο σε λόγο λογοτεχνικό, που αποτελεί παρακαταθήκη και οδηγό για τους μεταγενέστερους.
Στη συνέχεια, ο ομιλητής-συγγραφέας κ. Βασίλης Βλαχάκος υπήρξε η κορύφωση της εκδήλωσης. Με τον μεστό λογοτεχνικό του λόγο, με τις πρωτότυπες επισημάνσεις του και τα εύστοχα σχόλιά του, έστρεψε τον σταθμητή του χρόνου στα μετόπισθεν και φώτισε κάποιες από τις πολλαπλές ιδιόμορφες χρονικές περιόδους.
Ο λόγος του διαπνεόταν από έντονη νοσταλγία, που συνυφαινόταν στον καμβά της λογοτεχνικής ύφανσης και της αγάπης του για τη γενέθλια γη. Δεν κούραζε. Ερέθιζε και όξυνε τη φιλοπερίεργη διάθεση των ακροατών να εισχωρήσουν βαθύτερα στο χθες, οι οποίοι ήταν καθηλωμένοι στα ακροώμενα.
Άλλωστε, ο ίδιος υπογράμμισε πως έγραψε το πολυσέλιδο πόνημά του, με τον λογοτεχνικό τίτλο: «Με τα φώτα της μνήμης στην ομίχλη του χρόνου», συμπεριλαμβάνοντας και σχολιάζοντας τον πλούτο του γενέθλιου τόπου. Το βιβλίο του αποκρυσταλλώνει την κοινωνική ζωή με τις πολλαπλές εκφάνσεις της και δράσεις της και αποτελεί «ένα μικρό καθρέφτη μιας γενιάς, μια ιστορική ανθοδέσμη με αποξηραμένα-μυρωδάτα λουλούδια στης παράδοσης και του πολιτισμού μας το ανθοδοχείο», όπως ο ίδιος τόνισε στην εμπνευσμένη ομιλία του.
Ακολούθως, η ομιλία του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη μας απετέλεσε το επιστέγασμα της εκδήλωσης και καθήλωσε το ακροατήριο. Με λόγο επαινετικό προς τον Πολιτιστικό Σύλλογο για την αξιέπαινη προσπάθειά του να αγκαλιάσει τον μόχθο του αναγνωρισμένου λογοτέχνη κ. Βλαχάκου και να προβάλει τη σφύζουσα από ζωή βιβλική κιβωτό των παραδόσεών μας, αλλά και με λόγο γεμάτο αναγνώριση και αγάπη προς τον συγγραφέα.
Τόνισε ιδιαίτερα, κλείνοντας τη σύντομη ομιλία του, πως η σύμπνοια των μελών του Συλλόγου, η αρωγή των κατοίκων και ο συνδετικός κρίκος όλων συγγραφέας γίνονται πρότυπα για τη νεότερη γενιά, για να αγαπούν περισσότερο τη γενέτειρά τους, να διατηρούν τις παραδόσεις και να οργανώνουν με τέτοιο τρόπο τη ζωή τους, ώστε να συνεχίζουν να παραμένουν στον γενέθλιο τόπο τους.
*Ο κ. Παναγιώτης Ν. Ξηντάρας είναι διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και επίτιμος σχολικός σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, στον κλάδο των φιλολόγων.