«Η μουριά ήταν το δέντρο της πόλης μας», λέει η Ελένη Τζανετάκου σε μια γλαφυρή αποστροφή της, περιγράφοντας τη σχέση του Γυθείου με τα ωραία δέντρα της μουριάς. Παλιότερα, «στα περισσότερα πεζοδρόμια εκείνης της εποχής στεκόντουσαν περήφανες οι μουριές και οι κάτοικοι έλεγαν “πάμε να κάτσουμε κάτω από τη μουριά για ίσκιο”», μεταφέρει, για να προσθέσει: «Ο φιλόξενος ίσκιος της ήταν μια θερινή απόλαυση του Γυθειάτη. Μικροί και μεγάλοι έτρωγαν τους νόστιμους καρπούς της. Τα παιδιά στις αλάνες έτρεχαν με λαχτάρα «να αρπάξουν κι αυτά τους καρπούς» και μάλιστα «δεν μπορούσαν να κρύψουν από τους γονείς τους πως έφαγαν μούρα. Όπως έμενε η γεύση τους στο στόμα, έτσι έμενε και στα χέρια τους». Φανταζόμαστε και στα ρούχα τους… με επακόλουθα.
Το παλιό Γύθειο κουβαλά τη δική του ιστορία στον εμπόριο βελανιδιών, στην επεξεργασία μεταξοσκώληκα και την παραγωγή μεταξιού. Δραστηριότητες που εξύψωσαν την κοινωνία του και έδωσαν αίγλη και ακμή στο λιμάνι του. Οι μουριές της πόλης ήταν συνυφασμένες με την επεξεργασία μεταξοσκώληκα και την παραγωγή μεταξιού. Σημειώνεται ότι το μετάξι και το βελανίδι ήταν τα βασικά εξαγώγιμα προϊόντα, κυρίως στην Αίγυπτο, μα και αλλού, την εποχή των εμπορικών συναλλαγών.
Τι συμβαίνει, όμως, σήμερα; «Σήμερα, έχουν απομείνει μερικές μουριές που θυμίζουν εκείνη την εποχή. Όποιος περάσει από τον Συνοικισμό ή από την περιοχή του Αρχαίου Θεάτρου θα τις συναντήσει και θα τις… χαζέψει απ’ τον δρόμο. Θα τις δει να στέκονται στη σειρά, περιμένοντας ένα κάποιο βλέμμα…», λέει η Τζανετάκου. Και παρατηρεί: «Από τη δεκαετία του ’90 άρχισαν να λιγοστεύουν από τους τότε δημάρχους, λόγω των αποσπασματικών αναπλάσεων στην πόλη μας. Η αλλαγή της εποχής και η αδιαφορία για την ιστορία του Γυθείου ξέραναν τις μουριές της πόλης».
Φαίνεται λοιπόν πως πέρασε ανεπιστρεπτί η εποχή που οι μουριές ήταν στο φόρτε τους. Έχουμε μπει πλέον στην εποχή των κυβόλιθων.
«Κατά περιόδους βλέπουμε τον Βασίλη Κυλάκο να κλαδεύει, πάντα πιστός στο ραντεβού του, με αγάπη και φροντίδα τις μουριές της γειτονιάς μου. Ας κρατήσουμε αυτές τις τελευταίες μουριές του παλιού Γυθείου!», καταλήγει η Ελένη Τζανετάκου, αποδίδοντας τα εύσημα στον κλαδούχο, έναν «καθημερινό αγωνιστή», όπως τον αποκαλεί…