Την κάθετη αντίθεσή του στο Προεδρικό Διάταγμα (194/2025) για την οριοθέτηση οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, εξέφρασε κατά τη χθεσινή (8/5) συνεδρίασή του, ομόφωνα και κατηγορηματικά, το Διοικητικό Συμβούλιο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ).
«Πρόκειται για νομοθέτημα που κοιτάζει πίσω, ούτε στο παρόν, ούτε στο μέλλον», ισχυρίστηκε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυρίζογλου, συμπληρώνοντας: «Χωρίς να λαμβάνει υπόψη του την πραγματικότητα δημιουργεί προβλήματα, γιατί ξαφνικά ένα οικόπεδο θα γίνει χωράφι. Από τις πρώτες δε εκτιμήσεις επί χάρτου που έχουν προβεί οι δήμοι, διαπιστώνεται ότι μέχρι και 80% των οικισμών αυτών μένουν εκτός ορίων, ιδιοκτησίες εντός σχεδίου από τη δεκαετία του 1980, με ή χωρίς κτίσμα, μετά την έγκριση των ΤΠΣ–ΕΠΣ θα τεθούν εκτός ως μη άρτιες και οικοδομήσιμες». Άμεση συνέπεια «είναι να πληγεί η μικρομεσαία ιδιοκτησία και να ωφεληθούν οι μεγαλοϊδιοκτήτες ή μεγαλοκεφαλαιούχοι, που θα μπορούν να προχωρήσουν σε ιδιωτικές πολεοδομήσεις βάσει του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου».
Όλα τα παραπάνω «ενισχύουν τους λόγους που οδηγείται σε εγκατάλειψη και μαρασμό η περιφέρεια, που με τόσο κόπο οι δήμοι προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανή», είπε ο επικεφαλής της Ένωσης. Επεσήμανε δε, ότι «σαφέστατα κάθε δήμος μπορεί να προσφύγει κατά του ΠΔ και εννοείται ότι η ΚΕΔΕ θα παρέμβει υπέρ των μελών που θα προσφύγουν», προαναγγέλλοντας ταυτόχρονα κλιμάκωση του αγώνα: «Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: απαιτούμε αλλαγές στο ΠΔ –όχι ως άρνηση στη ρύθμιση, αλλά ως απαίτηση δικαιοσύνης, αναπτυξιακής λογικής και συνταγματικής συνέπειας», σημείωσε.
Τι αξιώνει το ΔΣ της ΚΕΔΕ
Ειδικότερα το ΔΣ της ΚΕΔΕ ζητά ομόφωνα τα εξής:
- Άμεσο πάγωμα του Προεδρικού Διατάγματος.
- Την άμεση συνάντηση της ΚΕΔΕ με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το Συμβούλιο της Επικρατείας ώστε να βρεθεί μια εφαρμόσιμη λύση.
- Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ), τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ) και οι μελετητές, που είναι σε συνεχή διαβούλευση με τα τοπικά συμβούλια, να έχουν την πραγματική δυνατότητα να προσδιορίζουν τα όρια των οικισμών, χωρίς τους οριζόντιους και ανελαστικούς περιορισμούς του Σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος, αλλά βάσει των δεικτών, των κανόνων της επιστήμης της χωροταξίας και της δυναμικής των οικισμών.
Πάνω από 160 οι περιοχές
που «αγγίζει» το ΠΔ στη Λακωνία
Στο ίδιο μήκος κύματος και η περιφερειακή παράταξη «Πρώτα η Πελοπόννησος», του Μανώλη Μάκαρη, που εναντιώνεται στο ΠΔ, από το οποίο όπως υποστηρίζει, «επηρεάζονται 862 κοινότητες στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ από την τελευταία απογραφή». Αναλυτικά, το σχήμα Μάκκαρη υποστηρίζει ότι το ΠΔ θα έχει αντίκτυπο σε: 273 κοινότητες στη Μεσσηνία, 246 κοινότητες στην Αρκαδία, 67 κοινότητες στην Αργολίδα, 113 κοινότητες στην Κορινθία, 163 κοινότητες στη Λακωνία.
Η παράταξη της αντιπολίτευσης στο ΠΣ διατείνεται ότι με το εν λόγω ΠΔ:
«• Χιλιάδες μικρές ιδιοκτησίες (κάτω από 2 στρέμματα) σε χωριά και οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων απαξιώνονται, αφού πλέον δεν θα υπάρχει η δυνατότητα δόμησης σε αυτές.
• Τα χωριά καταδικάζονται σε μαρασμό, καθώς σταματά η οικοδομική δραστηριότητα.
• Εξυπηρετούνται πολιτικές συγκέντρωσης των περιουσιών στα χέρια μεγάλων συμφερόντων του real estate και του τουρισμού».
Ερωτήσεις και απαντήσεις από το ΥΠΕΝ
Προ των αντιδράσεων που είναι έντονες και ολοένα πυκνώνουν ανά τη χώρα, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) έδωσε στη δημοσιότητα ερωτήσεις και απαντήσεις για το επίμαχο Προεδρικό Διάταγμα.
Αναλυτικά, ορισμένες εξ αυτών:
«- Γιατί υπήρχε ανάγκη να εκδοθεί το ΠΔ;
Το ΣτΕ ακύρωσε με μια σειρά αποφάσεων το 2017, το 2019 και το 2022 τα όρια οικισμών στο Λασίθι, στο Πήλιο και στην Πάρο, τα οποία τέθηκαν με αποφάσεις νομαρχών.Συγκεκριμένα, το ΣτΕ γνωμοδότησε για την αναρμοδιότητα των νομαρχών, καθώς και έκρινε επιστημονικά ανεπαρκή και μη αποδεκτή τη μεθοδολογία που ακολούθησαν. Αυτό ουσιαστικά οδήγησε τους οικισμούς σε πολεοδομική στασιμότητα, καθώς δεν έχει επιτρέψει την έκδοση ούτε μίας νέας οικοδομικής άδειας επί σειρά ετών. Το ΠΔ αποκαθιστά την αξία των οικοπέδων, διασφαλίζει την ασφάλεια Δικαίου σε όλες τις ιδιοκτησίες σε αυτές τις περιοχές.
- Γιατί έπρεπε το ΥΠΕΝ να παρέμβει και τι προέβλεπε το σχέδιο ΠΔ που πρότεινε; Μήπως πρέπει να αποσύρουμε το ΠΔ;
Γιατί, υπήρχε ορατός κίνδυνος για εν δυνάμει αμφισβήτηση των ορίων 10.000 περίπου οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων σε ολόκληρη την ελληνική Επικράτεια, καθώς είχαν οριοθετηθεί με αποφάσεις νομαρχών από το 1985 και έπειτα. Ενδεικτικό είναι ότι μετά την απόφαση του ΣτΕ για το Πήλιο, η οικεία Υπηρεσία Δόμησης έχει παύσει την έκδοση οικοδομικών αδειών μέχρι και σήμερα. Με το ΠΔ, διαλύεται το παραπέτασμα ανασφάλειας πάνω από χιλιάδες οικισμούς. Το να “πάρουμε πίσω” το ΠΔ θα καθιστούσε τους οικισμούς ομήρους μιας ιδιότυπης και διαρκούς πολεοδομικής ανασφάλειας.
- Προχωρήσατε σε διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες;
Το ΠΔ θέτει τις νομικές και πολεοδομικές προϋποθέσεις πάνω στις οποίες θα βασιστεί ο σχεδιασμός των κατά τόπους Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων και των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Προφανώς, η εξέταση των συνθηκών και των ιδιαιτεροτήτων κάθε οικισμού αποτελεί αναγκαία συνθήκη για οποιαδήποτε διαβουλευτική διαδικασία. Για τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια θα ακολουθήσει σαφέστατα διάλογος με τις τοπικές κοινωνίες, προκειμένου να ωριμάσει και να προχωρήσει με τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση ο πολεοδομικός σχεδιασμός της χώρας. Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια συνιστούν το προσαρμοσμένο -στη βιώσιμη ανάπτυξη και προστασία του περιβάλλοντος- πλαίσιο κάθε περιοχής.
- Θα γίνουν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια;
Αυτή τη στιγμή στη χώρα μας συντελείται ουσιαστική πολεοδομική μεταρρύθμιση που είχε να γίνει πάνω από 100 χρόνια. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εκπονεί σε όλη τη χώρα το εμβληματικό Πρόγραμμα “Κωνσταντίνος Δοξιάδης”. Για πρώτη φορά μπαίνει τάξη στον χώρο με σαφείς κανόνες, με προϋπολογισμό που αγγίζει το ένα δισεκατομμύριο ευρώ και αφορά πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Μιλάμε για:
• 227 Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια για 731 δημοτικές ενότητες.
• 18 Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια για 99 δημοτικές ενότητες.
• 12 αυτοτελείς μελέτες οριοθέτησης οικισμών.
• Αυτοτελής μελέτη για Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης (ΖΥΣ).
•Αυτοτελής μελέτη χαρακτηρισμού δημοτικών οδών.
H κυβέρνηση υλοποιεί μια “επανάσταση του αυτονόητου” για την οργάνωση του χώρου στο 80% της επικράτειας.
- Το ΠΔ αλλάζει τα δεδομένα για αδόμητα και δομημένα ακίνητα της Ζώνης Γ; Τι θα κάνει το ΥΠΕΝ;
Αφορά αποκλειστικά και μόνο αδόμητα ακίνητα στη ζώνη Γ, την οποία δε δέχθηκε το ΣτΕ. Ωστόσο, οι αποφάσεις του ΣτΕ δεν σημαίνουν επί της αρχής αποκλεισμό αδόμητων ακινήτων σε οικισμούς κάτω των 2000 κατοίκων, καθώς θα υπάρξουν σίγουρα περιπτώσεις νομαρχιακών αποφάσεων που θα πληρούν τα κριτήρια του ΣτΕ και τα ακίνητα του οικισμού θα ενταχθούν πλήρως στην εκ νέου ζωνοποίηση της περιοχής. Σε αντίθετη περίπτωση, όμως, το ΥΠΕΝ εξετάζει νομοθετική ρύθμιση -στο πνεύμα των αποφάσεων του ΣτΕ- με την οποία για τα αδόμητα ακίνητα που έχουν πραγματική, λειτουργική και γεωγραφική σχέση με τον οικισμό θα επαναπροσδιοριστεί η αρτιότητα τους με όρους ευμενέστερους από τις διατάξεις για την εκτός σχεδίου δόμηση, αλλά προφανώς όχι ίδιους με αυτούς που απολαμβάνουν οι εντός οικισμού περιπτώσεις.
- Αφορά όλους τους οικισμούς της χώρας;
Όχι, από το πεδίο εφαρμογής του ΠΔ εξαιρούνται:
- οι οικισμοί άνω των 2000 κατοίκων.
- οι νέοι οικισμοί μετά το 1983.
- οι παραλιακοί οικισμοί που εντάσσονται σε ΖΟΕ σε συγκεκριμένες περιφερειακές ενότητες όπως η Αττική, η Εύβοια, η Κορινθία, η Θεσσαλονίκη, η Πιερία και η Χαλκιδική».
κεντρική φωτο: αρχείου
