Κάτω από το λιτό τοπίο της Μάνης, η φύση με ασύγκριτη τέχνη και υπομονή σμίλεψε ένα θαύμα πέρα από κάθε φαντασία: Τα περίφημα Σπήλαια του Διρού (ή Σπήλαιο Βλυχάδα), που βρίσκονται στα δυτικά παράλια της λακωνικής χερσονήσου -στον Όρμο του Διρού- και θεωρούνται από τα ομορφότερα στον κόσμο. Κατάλευκοι σταλακτίτες και σταλαγμίτες, εντυπωσιακές κουρτίνες και αστραφτεροί κρύσταλλοι στολίζουν κάθε γωνιά του, δημιουργώντας ένα απαράμιλλο θέαμα που κόβει την ανάσα.

Σήμερα η στήλη «ΣυνΛακεδαιμονίων» φιλοξενεί τη διευθύντρια των Σπηλαίων Διρού, κ. Αιμιλία Παναγάκου, η οποία τα τελευταία χρόνια καταβάλλει προσπάθειες για την αναβάθμιση του αξιοθέατου, αναπτύσσοντας δράσεις και ενέργειες σε συνεργασία με άλλους φορείς. Μάλιστα, τα τελευταία δύο χρόνια (2018 και 2019), με πρωτοβουλία της κ. Παναγάκου, τελείται αγιασμός των υδάτων στα Σπήλαια, κατά τον εορτασμό των Θεοφανείων.

Στο παρελθόν είχε ενασχόληση με τα κοινά και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, καθώς διετέλεσε  αντιδήμαρχος του Δήμου Ανατολικής Μάνης. Επίσης, διαθέτει πτυχίο λογιστή-φοροτεχνικού β΄ τάξης.

Η καταγωγή της είναι από τον Κότρωνα Αν. Μάνης, ενώ η βαθιά της αγάπη για την ευρύτερη περιοχή της Μάνης, συνετέλεσε στη δημιουργία του οράματος αξιοποίησης των τουριστικών μονάδων, ως πόλο έλξης για τους επισκέπτες και, ως εκ τούτου, την ευρύτερη αναβάθμιση της περιοχής.

- Η ομορφιά των Σπηλαίων Διρού θα χώραγε σε έναν τίτλο;
«Η μαγεία ή το δώρο της φύσης!»

Στη σκιά ενός τόπου άνυδρου και τραχέως, στην Ανατολική Μάνη, οι επισκέπτες συναντούν τα Σπήλαια Διρού (Βλυχάδα), ένα απείρου κάλλους δημιούργημα της φύσης. Ένα δεξιοτέχνημα σμιλεμένο με τα πιο όμορφα χρώματα. Η ανόθευτη σύνδεση του υδάτινου στοιχείου με τα αιωνόβια πετρώματα των σταλακτιτών και σταλαγμιτών, που με περίσσια υπομονή ξεπροβάλλουν εδώ και εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, ενσταλάζουν στους επισκέπτες την  απέραντη γαλήνη και μια μοναδική ενέργεια!

Το μεγαλείο της φύσης με τους επιβλητικούς σταλακτίτες και τους ιδιαίτερους σταλαγμίτες, αφήνει στους επισκέπτες την αίσθηση της μαγείας.

- Υπάρχει κάποιο στοιχείο στα Σπήλαια Διρού που είναι μοναδικό και γι’ αυτό αξίζει να τα επισκεφτεί κανείς;
Το σπήλαιο έχει χαρακτηριστεί ως ένα από τα ωραιότερα λιμναία σπήλαια στον κόσμο και όχι άδικα. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν υπόγειο ποταμό που αναπτύσσεται σε δύο κύριους παράλληλους διαδρόμους με αρκετούς δευτερεύοντες.

Κοντά στο νοτιότερο άκρο της ηπειρωτικής Ελλάδας, η περιήγηση με τη βάρκα στα έγκατα της γης αποτελεί μια μοναδική εμπειρία που προσφέρει στους επισκέπτες ένα απαράμιλλο θέαμα, πέρα από κάθε φαντασία, ένα μαγευτικό ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο.

- Ποιες είναι οι ανάγκες για καλύτερη λειτουργία και προστασία των Σπηλαίων;
Με γνώμονα την εύρυθμη λειτουργία του Σπηλαίου, επιτακτική παρουσιάζεται η ανάγκη για εκσυγχρονισμό με ηλεκτρονικά μέσα των λειτουργικών διαδικασιών, όπως της έκδοσης και του ελέγχου των εισιτηρίων, καθώς και άλλα.

Επίσης, ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα είναι η πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού, με σκοπό την καλύτερη εξυπηρέτηση των επισκεπτών.

Τέλος, κρίνω πως θα πρέπει να πραγματοποιηθούν μελέτες από τους αρμόδιους φορείς, με σκοπό την -από κάθε άποψη- προστασία του Σπηλαίου, καθώς και να υλοποιηθούν οι απαραίτητες διαδικασίες ορθής συντήρησής του.

- Μιλώντας με αριθμούς, πόσοι είναι οι επισκέπτες τα τελευταία χρόνια και σε ποσοστά Έλληνες και ξένοι;
Τα τελευταία χρόνια, η επισκεψιμότητα των Σπηλαίων παρουσιάζει αυξητικούς ρυθμούς. Ενδεικτικά θα αναφέρω, πως τα τελευταία δύο χρόνια, ο αριθμός των επισκεπτών ετησίως ξεπερνά τους 100.000. Το ποσοστό των Ελλήνων υπερτερεί έναντι των ξένων επισκεπτών. Κρίνω, πως οι Έλληνες επισκέπτες πλησιάζουν το 60% των επισκεπτών του Σπηλαίου, ενώ οι ξένοι επισκέπτες φθάνουν γύρω στο 40%.

- Υπάρχει κάτι που θα θέλατε να έχει γίνει διαφορετικό στη διαχείριση των Σπηλαίων Διρού κατά το παρελθόν;
Θεωρώ, όπως προανέφερα, πως ο εκσυγχρονισμός και η προσαρμογή στις νέες τεχνολογίες -με σκοπό την εύρυθμη λειτουργία του Σπηλαίου- θα μπορούσαν να έχουν λάβει χώρα πολύ νωρίτερα.

Επίσης, η πρόσληψη προσωπικού και ιδιαίτερα, εξειδικευμένου προσωπικού, είναι μια κίνηση που θα έπρεπε να έχει μελετηθεί προγενέστερα. Με αυτόν τον τρόπο, θα είχαμε αξιοποιήσει καλύτερα τις «δυνατότητες» του ευρύτερου χώρου των Σπηλαίων.
 
- Η σπηλαιολογική παιδεία θα έπρεπε να είναι αντικείμενο της σχολικής εκπαίδευσης;
Καθώς η χώρα μας είναι προικισμένη με την ύπαρξη αρκετών σπηλαίων, θεωρώ πως ναι, θα έπρεπε να υπάρχει ενημέρωση και εκπαίδευση των μαθητών σχετικά με τα σπήλαια, τη γένεσή τους, τη σύστασή τους κτλ.
 
- Τι είναι αυτό που καθιστά τόσο σημαντικά τα Σπήλαια Διρού;
Τα Σπήλαια Διρού είναι ιδιαίτερα σημαντικά, καθώς αποτελούν ένα στολίδι, τόσο για τον τόπο μας, όσο και για ολόκληρη την Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί, πως επισκέπτες από όλο τον κόσμο, από την άλλη άκρη της γης, έρχονται για να επισκεφθούν τα Σπήλαια Διρού. Να διανύσουν  τη λιμναία διαδρομή με τη βάρκα και ύστερα να περιηγηθούν στο πανέμορφο χερσαίο τμήμα του.

Τουριστικά, αποτελεί ένα  πολιτισμικό χώρο, πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών, καθώς η ομορφιά που αναβλύζει από την λιμναία διαδρομή των 1.200 μέτρων και ακολούθως των 300 μέτρων του χερσαίου τμήματος είναι καθηλωτική.
 
- Είστε ευχαριστημένη από την προβολή που έχουν διεθνώς;
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, θεωρώ πως αν πραγματοποιηθούν οι πρακτικές εκσυγχρονισμού και βελτίωσης των λειτουργικών ζητημάτων, θα ανοίξει ο δρόμος για την καλύτερη εξυπηρέτηση των επισκεπτών και κατά συνέπεια θα υπάρξουν τα περιθώρια για τη μεγαλύτερη δυνατή προβολή του μοναδικού Σπηλαίου Διρού.
 
- Από τί κινδυνεύουν;
Τα έργα της φύσης κινδυνεύουν μόνο από τις πρακτικές του ανθρώπινου στοιχείου. Ως εκ τούτου θα πρέπει να σέβονται, να προστατεύονται και να φυλάσσονται ως κόρη οφθαλμού. Η χρήση τους και η εκμετάλλευσή τους θα πρέπει να λαμβάνει χώρα μόνο κάτω από τις υποδείξεις εξειδικευμένων μελετών. Ας μην ξεχνάμε πως τα δημιουργήματα της φύσης θα πρέπει να παραμένουν αναλλοίωτα και να παραδίδονται ως κληρονομιά στις επόμενες γενεές.

- Τι παίρνει ο επισκέπτης ως εικόνα και ενθύμιο από τα Σπήλαια Διρού;
Η ασύγκριτη ομορφιά, ως έργο τέχνης της φύσης, ως ένα δώρο που αποδεικνύει την μεγαλειότητά της, μένει ανεξίτηλα χαραγμένη στη μνήμη των επισκεπτών.

Λίγα λόγια
για τα Σπήλαια Διρού
Το Σπήλαιο Βλυχάδα (ή Γλυφάδα) Διρού είναι ένα από τα 60 και πλέον σπήλαια της μανιάτικης γης, αλλά και ένα από τα 10.000 καταγεγραμμένα σπήλαια της Ελλάδας. Εξερευνήθηκε για πρώτη φορά το 1949, όταν οι ιδρυτές της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας, Γιάννης και Άννα Πετροχείλου, άρχισαν να το εξερευνούν συστηματικά. Η ύπαρξή του ήταν γνωστή στους ντόπιους από το 1900 περίπου. Κανείς όμως δεν υποψιαζόταν το θαύμα που έκρυβε στο εσωτερικό του. Έως το 1960 είχαν εξερευνηθεί και χαρτογραφηθεί 1.600 μέτρα, ενώ σήμερα το γνωστό μήκος του σπηλαίου ξεπερνά τα 15 χιλιόμετρα. Το 1970 έγινε η πρώτη υποβρύχια εξερεύνηση. Το μήκος των επισκέψιμων διαδρόμων του σπηλαίου είναι 3.100 μ., εκ των οποίων τα 300 μ. είναι χερσαία. Η ξενάγηση στο θαλάσσιο τμήμα πραγματοποιείται με βάρκες.

Το σπήλαιο, εξαιτίας του πλούσιου πολύχρωμου διακόσμου του, τοποθετείται στην κορυφή της παγκόσμιας λίστας λιμναίων σπηλαίων μαζί με τη Ζάιτα του Λιβάνου και το γαλλικό Παντιράκ.

Το χερσαίο, αλλά και το ενάλιο τμήμα του, διαθέτει πλούσιο λιθωματικό διάκοσμο. Το διατρέχει υπόγειος ποταμός που χύνεται στη θάλασσα, περίπου 23 μ. δεξιά της φυσικής εισόδου του, η οποία βρίσκεται μισό μέτρο πάνω από τη στάθμη της θάλασσας. Το μεγαλύτερο μέρος του σπηλαίου καλύπτεται με θαλασσινό νερό και η στάθμη των υδάτων στο εσωτερικό του μεταβάλλεται ανάλογα με τις εξωτερικές καιρικές συνθήκες. Εντός του σπηλαίου έχουν εντοπισθεί οστά ιπποπόταμων, πανθήρων, υαινών, λιονταριών, ελαφιών και άλλων ζώων, καθώς και προϊστορική κεραμική.

Το σπήλαιο άρχισε να σχηματίζεται πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Οι σταλακτίτες και οι σταλαγμίτες, που σήμερα βρίσκονται κάτω από το νερό, σχηματίστηκαν όταν η επιφάνεια της θάλασσας βρισκόταν πολύ χαμηλότερα από το σημερινό της επίπεδο.

Το νερό μέσα είναι υφάλμυρο και έχει μεγάλη σκληρότητα. Η θερμοκρασία του είναι περίπου 14ο C , ενώ του αέρα κυμαίνεται από 16 έως 19ο C.

Με πληροφορίες για ιστορία Σπηλαίου από urbanspeleology.blogspot.com

Επιμέλεια: Δ. Αβούρης, Χρ. Πετρούλιας

Ενημερωθείτε για όλη την επικαιρότητα της Λακωνίας και όχι μόνο μέσα από τη συνεχή ροή του www.lakonikos.gr. Κάνετε like στη σελίδα και γίνετε μέλος στην ομάδα του lakonikos.gr στο Facebook για να μαθαίνετε τα νέα πρώτοι! Με το κύρος και την αξιοπιστία του "Λακωνικού Τύπου", της μοναδικής ημερήσιας εφημερίδας της Λακωνίας με ιστορία 22 και πλέον ετών