Έχω μάθει να σκάβω μέσα μου όλο και πιο βαθειά, για να βρίσκω τις κρυμμένες πτυχές μου, να τις ξεδιπλώνω […] Κάπου σε μια γωνιά της ψυχής μου υπάρχει ένας πάγκος δημιουργίας […] Προσπαθώ τα έργα μου να αντανακλούν αγάπη για την ίδια την Ύπαρξη […] Με τα δικά μου βήματα προσπαθώ να πλησιάζω τα απαρατήρητα, τα καθημερινά, τα ταπεινά που είναι γύρω μου […] ακόμα και στο Διάστημα έχουμε στείλει έργα Τέχνης με την ελπίδα ότι ίσως τα βρουν όντα με νόηση και μας συμπαθήσουν ή έστω μας φερθούν ειρηνικά […] Υπάρχει όμως ακόμα ο Ήλιος εκεί πάνω, η φωτεινή πλευρά του κόσμου […]

Φωτεινή Παναγιωτοπούλου, εικαστικός. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1953 και κατοικεί μόνιμα στη Μονεμβασιά. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια  φιλοσοφίας της τέχνης, βυζαντινής αγιογραφίας, εικαστικού κοσμήματος με μέταλλο και κατασκευής μαριονέτας. Μαθήτευσε αρκετά χρόνια δίπλα στον εικαστικό Αθανάσιο Καρακάξη, εντρύφησε μαζί του στην τεχνική του papier mâché. Έχει πάρει μέρος σε πολλές ομαδικές εκθέσεις στη Μονεμβασιά αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της περιφέρειας Πελοποννήσου. Ως μέλος του πολιτιστικού συλλόγου «Ρίζες Μονεμβασίας» διοργάνωσε και συμμετείχε σε πλήθος πολιτιστικών και καλλιτεχνικών εκθέσων. Στα έργα της χρησιμοποιεί χαρτί και μέταλλο, καθώς και ανακυκλώσιμα υλικά, παλιές δαντέλες, υφάσματα, προσπαθώντας άλλοτε να εγκλωβίσει και άλλοτε να ελευθερώσει τη “Μονοβάσια”.

Ποια είναι τα πρώτα σας σκιρτήματα στις εικαστικές τέχνες ή στην Τέχνη γενικά, οι  πρώτες  σας συγκινήσεις, ερεθίσματα, εντυπώσεις, δημιουργίες;
Γεννήθηκα στο Βύρωνα, στο πατρικό σπίτι της μητέρας μου. Η γιαγιά μου, η Μαρία, από τη μητέρα μου, ήταν από την Αράχοβα Βοιωτίας. Η προσωπικότητά της με σφράγισε. Κρατώντας με από το χέρι κάθε Κυριακή περπατούσαμε στον Βασιλικό Κήπο, σταματούσαμε στα δέντρα και διάβαζα τις μπρούτζινες ταμπέλες, «Δάφνη Απόλλωνος». Εάν το Ζάππειο ήταν ανοιχτό, περιδιαβαίναμε στις αίθουσες να δούμε τα κάθε λογής εκθέματα που φιλοξενούσε. Θυμάμαι και το σπίτι της όμως, το μπαούλο, ο γιούκος με τα στρωσίδια. Κάτω-κάτω στο μπαούλο, ο θησαυρός, η κόκκινη ποδιά η μεταξοκέντητη με τα χρυσά νήματα, τα νυφιάτικα μαξιλάρια με τα κοφτά περίτεχνα κεντήματα λευκά σαν περιστέρια. Αυτήν θα ονομάσω ως την αρχική δική μου έμπνευση για να δημιουργώ.

Από πότε ασχολείστε συστηματικά με τις εικαστικές τέχνες;
Τα τελευταία 35 χρόνια που μένω στην Μονεμβάσια ασχολούμαι συστηματικά με τις εικαστικές τέχνες. Ήρθα και έρχομαι σε επαφή με άλλους καλλιτέχνες, δούλεψα και δουλεύω μόνη ή μαζί τους.

Ως εικαστικός και ως κάτοικος Λακωνίας, ποια είναι η σχέση σας με την ευρύτερη Λακωνία; Ποιες είναι οι εμπνεύσεις σας από τον τόπο, με τους ανθρώπους του; Οι προκλήσεις;
Ο νομός Λακωνίας είναι ένας ιδιαίτερος τόπος. Η ιστορία και το φυσικό περιβάλλον αλληλεπιδρούν και δημιουργούν χαρακτήρες ανθρώπων & συμπεριφορές. Ο μεγαλοπρεπής Ταΰγετος οριοθετεί το βλέμμα μας στον ουρανό. Μετά όμως αγκαλιάζει τον Πάρνωνα και κάπως έτσι το αρσενικό σκληροτράχηλο τοπίο ημερεύει στο Μυρτώο πέλαγος όπως αιώνες τώρα παλεύουν να σμιλέψουν το ένα το άλλο. Ο τόπος αυτός με τις προκλήσεις του είναι η έμπνευσή μου.

Έχετε αγαπημένους δημιουργούς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό; Εικαστικούς, μουσικούς, ανθρώπους του θεάτρου, λογοτέχνες; Γιατί τους ξεχωρίζετε στην ψυχή σας;
Η Τέχνη και οι καλλιτέχνες είναι η πηγή που ξεδιψάω, πότε μέσα από βιβλία, πότε με τη μουσική, με τη ζωγραφική, τα χρώματα και τις χειροτεχνίες, τις φωτογραφίες. Οι Τέχνες όλες και οι καλλιτέχνες τους πλέκουν το κουκούλι του Πολιτισμού που προστατεύει, αγκαλιάζει, θεραπεύει και ανακουφίζει τον άνθρωπο στον δύσκολο δρόμο της αυτοβελτίωσής του.

Τι έχετε μάθει για τον εαυτό σας μέσα από το καλλιτεχνικό σας ταξίδι;
Έχω μάθει να σκάβω μέσα μου όλο και πιο βαθειά, για να βρίσκω τις κρυμμένες πτυχές μου, να τις ξεδιπλώνω κι από εκεί να πετάγονται καινούργιες ανησυχίες που ψάχνουν απαντήσεις σε νέα ερωτηματικά.

Τι ανθίζει σε σας και στους αποδέκτες της τέχνης σας με την αξιοποίηση των υλικών που επιλέγετε στις δημιουργίες σας; Μιλήστε μας για τη ματιά σας, τις τεχνικές και τις προσεγγίσεις σας, καθώς και την αντανάκλαση αυτών των επιλογών μέσα σας.
Μου αρέσουν τα υλικά που χρησιμοποιώ να έχουν μια αυθεντικότητα, μια αλήθεια, ακόμα και μια προηγούμενη ζωή. Έτσι, όταν κάτι καινούργιο ολοκληρωθεί, ίσως να φέρει πολλές αναγνώσεις στη νέα του συνθήκη. Προσπαθώ τα έργα μου να αντανακλούν αγάπη για την ίδια την Ύπαρξη και το αποτέλεσμα της δουλειάς μου να είναι φιλικό, ισορροπημένο, γαλήνιο για τους ανθρώπους, τη φύση και τα ζώα.

Τι σας προκαλεί τούτην την περίοδο στην εικαστική εργασία σας και πώς υπερβαίνετε τυχόν δυσκολίες;
Αυτήν τη χρονική περίοδο είναι διάχυτη μέσα μου η ανασφάλεια για τις καταιγιστικές αλλαγές που συμβαίνουν στη χώρα μας, στην Ευρώπη, στον κόσμο. Η φτωχοποίηση της κοινωνίας, η ερημοποίηση του πλανήτη, η κακοποίηση των ζώων, όλα αυτά είναι ισχυρές δονήσεις ενός βομβαρδισμού που μας ρίχνουν στον συντηρητισμό, στο τέλμα, στην αναβλητικότητα. Κάπου σε μια γωνιά της ψυχής μου υπάρχει ένας πάγκος δημιουργίας και η ωριμότητα είναι κυρίως ο καθοδηγητής μου στην αναζήτηση της υπέρβασης αυτής.

Ποια είναι τα επόμενα βήματά σας στο μονοπάτι της τέχνης;
Η Τέχνη είναι το φως στο τούνελ. Με τα δικά μου βήματα προσπαθώ να πλησιάζω τα απαρατήρητα, τα καθημερινά, τα ταπεινά που είναι γύρω μου, να τα βρω και να τους ρίξω λίγο φως, να ακούσω τι ιστορία έχουν να μου αφηγηθούν. Αυτό ίσως θα είναι το μονοπάτι της επόμενης δουλειάς μου.

Ειδικά για την Παιδαγωγική της Τέχνης σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης, για κάθε αποδέκτη, ποιες είναι οι σκέψεις σας, προτάσεις σας;
Η Τέχνη λειτουργεί θεραπευτικά στην κοινωνία των ανθρώπων, σε αίθουσες Τέχνης αλλά και στα σπίτια, στα σχολεία, σε νοσοκομεία, σε ιδρύματα. Ακόμα και στο Διάστημα έχουμε στείλει έργα Τέχνης με την ελπίδα ότι ίσως τα βρουν όντα με νόηση και μας συμπαθήσουν ή έστω μας φερθούν ειρηνικά. Όλο αυτό, ενώ υπάρχει ως σκέψη, δεν εφαρμόζεται ούτε στοιχειωδώς στην εκπαίδευση, που αποτελεί την καθημερινότητα των παιδιών μας. Είναι η τέχνη που μπορεί να σμιλέψει τους νέους που αποτελούν το μέλλον του πλανήτη μας.

Τι σας απασχολεί τούτο τον καιρό βλέποντας τον εαυτό σας ως πολίτη του κόσμου; Τι σας χαροποιεί και ανακουφίζει;
Ένα μαύρο σύννεφο πλανιέται πάνω από τη Γη, ρίχνοντας πολύπλευρα το σκοτάδι του. Υπάρχει όμως ακόμα ο Ήλιος εκεί πάνω, η φωτεινή πλευρά του κόσμου κι αυτό που εύχομαι είναι στο φως αυτό να εστιάσουν οι νέες γενιές. Οι νέοι είναι η ελπίδα και το μέλλον αυτού του κόσμου και πιστεύω σ’ αυτούς.

Ποια είναι η ευχή σας για το μέλλον, σε προσωπικό και συλλογικό πλάνο;
Η ευχή μου για το μέλλον είναι η Ειρήνη. Ένας κόσμος ειρηνικός που όλα ανθίζουν, οι άνθρωποι και το πνεύμα τους, τα ζώα ανέμελα και η φύση ομορφότερη από ποτέ!

// Εικόνες και στοιχεία για την δημιουργό στον σύνδεσμο: https://greek-myths69.webnode.gr

Η συνέντευξη δόθηκε στην επιμελήτρια & θεωρητικό τέχνης, μουσειοπαιδαγωγό και μέλος της Διεθνούς Ένωσης Τεχνοκριτικών (AICA), μαρία α. αγγελή, σε συνέχεια της έρευνάς της για ανάδειξη του καλλιτεχνικού δυναμικού της περιοχής της Λακωνίας.