Στις 29 Μαΐου του 1453 έπειτα από δυο ολόκληρους μήνες πολιορκίας, η πόλη των Πόλεων, η πρωτεύουσα του Βυζαντίου, η Κωνσταντινούπολη έπεσε στα χέρια των Οθωμανών. Η Βασιλεύουσα, η αξεπέραστη Πόλη όλων των εποχών και των λαών, άλλαζε όψη. Ο θρήνος για την πτώση της κρατά άσβεστος μέχρι σήμερα στις καρδιές των Ελλήνων.
Ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄ κατέβαλε γενναιόδωρες προσπάθειες να περισώσει από την Αυτοκρατορία ό,τι ήταν δυνατό. Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου, δεν παραδόθηκε και παρέμεινε στη θέση του και μαζί με τους στρατιώτες του έδωσε ηρωικές μάχες εναντίον του πολυάριθμου οθωμανικού στρατού.
Ο Παλαιολόγος είχε γεννηθεί στην Κωνσταντινούπολη και ήταν το όγδοο από τα 10 παιδιά του Βυζαντινού αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου. Η μητέρα του ήταν η Ελένη Δραγάτση, κόρη ενός Σέρβου ηγεμόνα των Σερρών. Από μικρός είχε εκπαιδευτεί στις πολεμικές τέχνες. Στα 17 του χρόνια ήταν ήδη αντιβασιλέας στην Κωνσταντινούπολη και «δεσπότης» μιας περιοχής στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Σε ηλικία 40 ετών ήταν δεσπότης του Μυστρά, και μια από τις πρώτες του κινήσεις ήταν η οργάνωση της άμυνας της Πελοποννήσου.
Ανέλαβε την αυτοκρατορία όταν ο αδερφός του πέθανε, καθώς ήταν ο μεγαλύτερος από τα αδέρφια του. Παρόλο που τον θρόνο διεκδίκησε και ο μικρότερος αδερφός του, ο οποίος ήταν πορφυρογέννητος, δηλαδή είχε γεννηθεί ενώ ο πατέρας του ήταν αυτοκράτορας, ο Κωνσταντίνος είχε την στήριξη των γονιών του και των πολιτικών. Στις 6 Ιανουαρίου 1449 στέφθηκε αυτοκράτορας στον Μυστρά. Σύμφωνα με τον πιστό φίλο του Γεώργιο Φραντζή: «Για πρώτη φορά ακούστηκαν τα λόγια της στέψεως εκτός της Πόλεως και της Αγίας Σοφίας».
Ο θρύλος αναφέρει ότι μόλις πάτησε πάνω στον μαρμάρινο Δικέφαλο αετό στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου στον Μυστρά, το μάρμαρο ράγισε.
Τέσσερα χρόνια μετά τη στέψη του οι Οθωμανοί εκστράτευσαν εναντίον του Βυζαντίου. Παρά τις πιέσεις των συμβούλων του να εγκαταλείψει την Πόλη παρέμεινε στη θέση του και αποφάσισε να πολεμήσει μέχρις εσχάτων.
Στις 28 Μαΐου 1453, μια ημέρα πριν από την άλωση της Πόλης έδωσε μια συγκλονιστική ομιλία στο πολεμικό συμβούλιο. Σύμφωνα με τον Φραντζή και τον Νικόλαο Μπαρμπάρο μίλησε για την δόξα και τις υψηλές παραδόσεις της Μεγάλης Αυτοκρατορικής Πόλης. Τους παρότρυνε να θυμούνται ότι ήταν απόγονοι των ηρώων της αρχαίας Ελλάδος και της Ρώμης και να είναι αντάξιοι τους. Τους μίλησε ακόμα και τους προέτρεψε να πολεμήσουν για τέσσερα ιδανικά. Για τον Ένα και Μοναδικό Θεό, για την Πατρίδα -την Πόλη, για τις οικογένειές τους και τέλος για τον Αυτοκράτορά τους».
Λίγο αργότερα οι Οθωμανοί μπήκαν στην Πόλη. Ο Παλαιολόγος είπε: «Όποιος θέλει να φύγει, ας σώσει τον εαυτό του, αν μπορεί, κι όποιος είναι έτοιμος ν’ αντικρίσει το θάνατο, ας με ακολουθήσει!».
Με τη συμπλήρωση 569 ετών από την Άλωση της Πόλης, ο Δήμος Σπάρτης, το Νομικό Πρόσωπο Πολιτισμού και Περιβάλλοντος, η Ιερά Μητρόπολη Μονεμβασίας και Σπάρτης, η Τοπική Κοινότητα Μυστρά και ο Αθλητικός Οργανισμός του Δήμου Σπάρτης διοργανώνουν πλήθος εκδηλώσεων, από τις 21 έως και τις 29 Μαΐου, ώστε να τιμήσουν την υπέρτατη θυσία του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και των μαζί με αυτόν πεσόντων αλλά και να κρατήσουν ζωντανή τη μνήμη της σπουδαίας παρακαταθήκης του.
Αναλυτικά το πρόγραμμα των εκδηλώσεων:
Σάββατο 21 Μαΐου 2022
9:30 πμ έως 6:30 μμ| Σκοπευτικοί Αγώνες αεροβόλων όπλων Α΄ κατηγορίας | Σκοπευτήριο Γεωργίας Γερουλάκου, 1ο χλμ Ε.Ο. Σπάρτης – Καστορείου
Κυριακή 22 Μαΐου 2022
9:00 πμ έως 1:30 μμ | Σκοπευτικοί Αγώνες αεροβόλων όπλων Α΄ κατηγορίας | Σκοπευτήριο Γεωργίας Γερουλάκου, 1ο χλμ Ε.Ο. Σπάρτης – Καστορείου
2:00 μμ | Απονομή επάθλων σκοπευτικών αγώνων.
Πέμπτη 26 Μαΐου 2022
8:00 μμ| Πάρκο «Σταύρου Νιάρχου» (ΟΤΕ, Σπάρτη)
Μουσικοαφηγηματική παράσταση από το Μουσικό Γυμνάσιο Σπάρτης με τίτλο «Ο Μυστράς και ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος. Ένα οδοιπορικό μέσα από τη λογοτεχνία και το τραγούδι».
Παρασκευή 27 Μαΐου 2022 | Αρχαιολογικός χώρος Μυστρά
8:30 μμ | Μουσικοθεατρική παράσταση από τους μαθητές του 1ου, του 2ου και του 4ου Γυμνασίου Σπάρτης με τίτλο: «Καλημέρα Μυστρά».
Σάββατο 28 Μαΐου 2022 | Τοπική Κοινότητα Μυστρά
11:00 πμ | Επιστημονική Ημερίδα στο Ινστιτούτο Βυζαντινών Σπουδών με θέμα: «Διαχρονικές ηθικές και κοινωνικές αξίες στο Βυζάντιο». Ομιλητές:
-Απόστολος Καρπόζηλος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων: «Το λαϊκό στοιχείο: η αθέατη πλευρά της Βυζαντινής κοινωνίας στους πρώιμους χρόνους».
-Ιωάννης Πολέμης, Καθηγητής ΕΚΠΑ: «Φιλανθρωπία, ανδρεία, σωφροσύνη: τρεις ηθικές διαχρονικές αξίες του Ελληνισμού στο Βυζάντιο».
-Χρήστος Μπαλόγλου, Δρ Οικονομικών Επιστημών: «Η κοινωνική δικαιοσύνη και η δίκαιη διανομή του πλούτου στους διανοούμενους των Παλαιολογείων Χρόνων στο Μυστρά: το πρότυπο του Σόλωνος». Την ομιλία μπορείτε να παρακολουθήσετε και διαδικτυακά ΕΔΩ (Meeting ID: 863 6195 3289 Passcode: Zn80Pe)
8:30 πμ | Αρχαιολογικός χώρος Μυστρά
«Χορωδιακά 2022» από τον Μουσικό Όμιλο Σπάρτης με τη συμμετοχή της Πολυφωνικής Χορωδίας Πάτρας και της Χορωδίας της Ναύπακτου.
Κυριακή 29 Μαΐου 2022
7:00 πμ | Αρχιερατική Θεία Λειτουργία Ιερουργούντος του Μητροπολίτου Μονεμβασίας και Σπάρτης κ. Ευστάθιου στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου στον Αρχαιολογικό χώρο Μυστρά
10:00 πμ| Πέρας προσέλευσης επισήμων
10:30 πμ | Τέλεση Μνημοσύνου
10:45 πμ | Ομιλία από τον κ. Απόστολο Καρπόζηλο, Καθηγητή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με θέμα: «Η υπέρτατη θυσία του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου- Έκφραση της πνευματικής και εθνικής μας ταυτότητας»
11:30 πμ | Τρισάγιο στον Ανδριάντα του πεσόντος Αυτοκράτορα, κατάθεση στεφάνων, τήρηση ενός λεπτού σιγής στη μνήμη του Αυτοκράτορα και των συν αυτώ πεσόντων.
12:00 μμ | Κεντρική Πλατεία Μυστρά, εκδήλωση: «Όταν η μνήμη ανασταίνει τη δόξα».
Μετά το πέρας των εκδηλώσεων ο Δήμος Σπάρτης θα δεξιωθεί τις Αρχές και το κοινό στα κεντρικά καταστήματα του Μυστρά.
6:00 μμ | 14ος Παλαιολόγειος Δρόμος
8:00 μμ | Απονομές επάθλων
Ενημερωθείτε για όλη την επικαιρότητα της Λακωνίας και όχι μόνο μέσα από τη συνεχή ροή του www.lakonikos.gr. Κάνετε like στη σελίδα και γίνετε μέλος στην ομάδα του lakonikos.gr στο Facebook για να μαθαίνετε τα νέα πρώτοι! Με το κύρος και την αξιοπιστία του «Λακωνικού Τύπου», της μοναδικής ημερήσιας εφημερίδας της Λακωνίας με ιστορία 25 και πλέον ετών
