Τη μνήμη των Αγίων και Θαυματουργών Αγίων Αναργύρων, Κοσμά και Δαμιανού, εορτάζει την 1η Ιουλίου η Εκκλησία και στη Λακωνία πανηγυρίζει το διήμερο 30/6-1/7 η ιστορική φερώνυμη Ιερά Μονή στον Πάρνωνα. Τις φετινές εκδηλώσεις θα τιμήσει, όπως συνηθίζει, και ο Λάκωνας θεοφιλέστατος Επίσκοπος Τολιάρας και Νοτίου Μαδαγασκάρης κ. Πρόδρομος.
Οι Άγιοι Ανάργυροι, Κοσμάς και Δαμιανός, ήταν γιατροί και παρείχαν ιάσεις σε όλους δωρεάν, εξ’ ου και η ονομασία Ανάργυροι. Συνδύαζαν τη γνώση της ιατρικής με την αληθινή πίστη και φιλοσοφία της Εκκλησίας. Ως αντάλλαγμα ζητούσαν από τους θεραπευόμενους να δεχθούν και να ομολογήσουν την αληθινή πίστη στον εσταυρωμένο Ιησού Χριστό.
Πρόγραμμα πανηγύρεως
Πέμπτη 30/6
- 6:30 μμ: Πανηγυρικός εσπερινός μεθ’ αρτοκλασίας και Θείου Κηρύγματος, χοροστατούντος του θεοφιλεστάτου Επισκόπου Τολιάρας και Νοτίου Μαδαγασκάρης κ. Προδρόμου
Παρασκευή 1/7
- 7:00 πμ: Πανηγυρικός όρθρος και αρχιερατική Θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος του θεοφιλεστάτου Επισκόπου Τολιάρας και Νοτίου Μαδαγασκάρης κ. Προδρόμου
Καθ’ όλη τη διάρκεια των ιερών ακολουθιών θα τεθούν προς προσκύνηση τα λείψανα των Αγίων Αναργύρων, Νεοφανών Αγίων της Εκκλησίας, δια τον αγιασμό και ενίσχυση των πιστών και η παλαιά εικόνα της ιεράς μονής, η οποία φιλοξενείται στου χώρους του Μουσείου Εκκλησιαστικής Τέχνης της Σπάρτης.
Η ιστορία της μονής
Το ιστορικό ανδρικό μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων (Κοσμά και Δαμιανού μετά της μητρός αυτών Θεοδότης) βρίσκεται σ’ ένα οροπέδιο του Πάρνωνα (ύψωμα «Σταματήρα») κοντά στον οικισμό Βέρια και τα Τσίντζινα, σε υψόμετρο 1.000 περίπου μέτρων και υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Μονεμβασίας και Σπάρτης.
Η ύπαρξη του λατρευτικού χώρου της μονής μαρτυρείται ήδη από τον 9ο αιώνα (881 μ.Χ.), στον βίο του Οσίου Ηλία του Νέου ή Σικελιώτη (εορτή 17 Αυγούστου), ο οποίος για ένα διάστημα ασκήτεψε στην περιοχή. Δεύτερη μαρτυρία και σημαντική πηγή για την ιστορία της είναι το χρυσόβουλο του Αυτοκράτορα Ανδρονίκου Β΄ του Παλαιολόγου, το έτος 1293, όπου κατοχυρώνονται τα οροθέσια της Μητροπόλεως Μονεμβασίας. Η κτητορική επιγραφή πληροφορεί ότι η μονή είναι Σταυροπηγιακή και αναφέρει το όνομα του Πατριάρχη Κων/πόλεως Κυρίλλου του Λούκαρη. Το καθολικό της μονής καταστρέφεται και ξανακτίζεται στα χρόνια της τουρκοκρατίας το 1611.
Ήδη από τον 17ο αιώνα λειτουργεί συστηματικά στη μονή Κρυφό Σχολειό έως την απελευθέρωση. Η σημαντική θέση της αποδεικνύεται και από την ύπαρξη πατριαρχικών σιγιλίων (Γαβριήλ του Γ΄ 1707, Γρηγορίου του Ε΄ 1798 και 1819), τα οποία μαρτυρούν το σπουδαίο ρόλο και έργο πού επιτελούσε στη διάσωση της ελληνορθόδοξης παράδοσης για τον λαό της περιοχής. Ξεχωριστή παρουσιάζεται η συμβολή της μονής στην Επανάσταση του 1821. Εκτός από την λειτουργία Κρυφού Σχολειού και την ποικίλη προσφορά της ως καταφυγίου πενομένων, διωκωμένων και ονομαστών αγωνιστών, οι μοναχοί συμμετέχουν προσωπικά στον απελευθερωτικό αγώνα.
Ο τελευταίος ηγουμενεύων της Ιεράς Μονής Αγίων Αναργύρων Αρχιμανδρίτης Νικόδημος Γρουμπός (1900-1964) κατάφερε να την ανακαινίσει σημαντικά. Συγκεκριμένα, αναστήλωσε το κωδωνοστάσιο του καθολικού, έκτισε το παρεκκλήσι των Αγίων Αποστόλων (με έργα του Φώτη Κόντογλου) και ανήγειρε εκ βάθρων τον παλαιό μετοχιακό ναό της Αναλήψεως του Σωτήρος στην κορυφή της Σταματήρας. Μετά την κοίμηση του Γέροντα Νικοδήμου, η μονή παρακμάζει, μένει χωρίς μοναχούς και χρησιμοποιείται από την Μητρόπολη Μονεμβασίας ως χώρος κατασκηνώσεων νέων.
Το 1990, με μέριμνα του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Σπάρτης κ. Ευσταθίου και τις ενέργειες του αείμνηστου Λάκωνα συγγραφέα Σαράντου Καργάκου, εγκαθίσταται νέα ανδρική μοναστική αδελφότητα.
Τα τελευταία χρόνια, πλησίον της μονής ανεγέρθηκαν εκ βάθρων: α) το Κάθισμα του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος στο παλιό αλώνι, β) το εξωκκλήσι του Γενεθλίου του Τιμίου Προδρόμου στον μεγάλο κέδρο, γ) ο μετοχιακός ναός της Αγίας Τριάδος και του Αγίου Νεκταρίου, και δ) το κοιμητήριο μαζί με το οστεοφυλάκιο.
Η Ιερά Μονή τιμάται στη μνήμη των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού και της μητρός αυτών Αγίας Θεοδότης, των εκ της Μ. Ασίας καταγομένων (εορτή 1η Νοεμβρίου). Αλλά λόγω των δύσκολων καιρικών συνθηκών του Νοεμβρίου, το μοναστήρι πανηγυρίζει και την 1η Ιουλίου (ημέρα εορτής των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού, των εκ Ρώμης).
Η μονή είναι ανοικτή για τους πιστούς από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου, πλην των ωρών 12:00 μμ - 5:00 μμ, ενώ τη Δευτέρα δεν γίνονται επισκέψεις.
Ενημερωθείτε για όλη την επικαιρότητα της Λακωνίας και όχι μόνο μέσα από τη συνεχή ροή του www.lakonikos.gr. Κάνετε like στη σελίδα και γίνετε μέλος στην ομάδα του lakonikos.gr στο Facebook για να μαθαίνετε τα νέα πρώτοι! Με το κύρος και την αξιοπιστία του «Λακωνικού Τύπου», της μοναδικής ημερήσιας εφημερίδας της Λακωνίας με ιστορία 25 και πλέον ετών
