Σε σταθερά περιορισμένο πλαίσιο κινείται η αλιευτική παραγωγή στον Λακωνικό Κόλπο τα τελευταία χρόνια. Τουλάχιστον την πρόσφατη 5ετία, κυμαίνεται μεταξύ 200 και 300 μετρικών τόνων ετησίως, δίχως θεαματικές αλλαγές. Η ντόπια συγκομιδή ανήλθε σε 245 μετρικούς τόνους το 2023, που αντιστοιχεί σε μόλις 0,4% της εγχώριας παραγωγής. Το απόγειο ήταν το 2014 όταν η λακωνική «ψαριά» είχε αγγίξει σε ποσότητα τους 414 τόνους.

Τα παραπάνω στοιχεία έρχονται σε συνέχεια έρευνας της ΕΛΣΤΑΤ για τη θαλάσσια αλιεία με μηχανοκίνητα σκάφη στη χώρα μας. Όπως αποτυπώνεται, η συνολική ποσότητα των αλιευμάτων μέσης και παράκτιας αλιείας ανήλθε σε 61.679 τόνους το 2023, σημειώνοντας μείωση 5,2% σε σύγκριση με το 2022. Συγκεκριμένα, το 2023 αλιεύτηκαν 40.967,8 τόνοι από σκάφη μέσης αλιείας και 20.711,2 τόνοι από σκάφη παράκτιας αλιείας, παρουσιάζοντας συρρίκνωση κατά 4,2% και 7,2% συγκριτικά με το 2022, αντίστοιχα.

Την ίδια στιγμή, η μέση ετήσια απασχόληση στη μέση-παράκτια αλιεία παρουσίασε μείωση 2,1% το 2023 σε σχέση με το 2022. Συγκεκριμένα, πέρυσι ο αριθμός των απασχολούμενων ανήλθε σε 16.843 και το 2022 σε 17.196. Η ίδια τάση εδραιώνεται και στη Λακωνία, καθώς όπως ενδεικτικά ανέφερε το 2022 στον «ΛΤ», ο τότε πρόεδρος του Αλιευτικού Συλλόγου Αν. Μάνης, Κώστας Ρουμπάκος, η δραστηριότητα  εξελίσσεται «κάθε χρόνο και χειρότερα».

Πού «τσιμπάει» περισσότερο
και πού λιγότερο
Οι μεγαλύτερες ποσότητες αλιευμάτων εντοπίζονται στις περιοχές αλιείας: α. Κόλποι Στρυμωνικός και Καβάλας, ακτές νήσου Θάσου και Θρακικό Πέλαγος (14.348,3 τόνοι και ποσοστό 23,3%) και β. Κόλποι Θερμαϊκός και Χαλκιδικής (14.213 τόνοι και ποσοστό 23%).

Στον αντίποδα, ο Λακωνικός Κόλπος (245 τόνοι) μαζί με τον Μεσσηνιακό-Κυπαρισσιακό (236,4 τόνοι) και τον Παγασητικό Κόλπο (86,8 τόνοι) κατατάσσονται ουραγοί της σχετικής λίστας.

Ποσότητα, αξία
και είδος αλιευμάτων
Η συνολική ποσότητα των αλιευμάτων μέσης και παράκτιας αλιείας στην Ελλάδα, μειώθηκε κατά 5,2% και η αξία τους μειώθηκε κατά 0,02% το 2023 σε σύγκριση με το 2022. Συγκεκριμένα, η συνολική αλιευθείσα ποσότητα ανήλθε σε 61.679 τόνους και η αξία σε 248.844 χιλιάδες ευρώ το 2023, έναντι 65.071,1 τόνων και 248.888,9 χιλιάδων ευρώ το 2022.

Οι μεταβολές στην ποσότητα και την αξία των αλιευμάτων, κατά κατηγορία αλιείας, είναι οι εξής:
• Στη μέση αλιεία, η ποσότητα των αλιευμάτων παρουσίασε μείωση κατά 4,2% και η αξία τους παρουσίασε αύξηση κατά 1,1% το 2023 σε σχέση με το 2022. Συγκεκριμένα, το 2023 η ποσότητα των αλιευμάτων έφτασε σε 40.967,8 τόνους και η αξία σε 113.023,7 χιλ. ευρώ, ενώ το 2022 η ποσότητα ήταν 42.761,3 τόνοι και η αξία 111.826,2 χιλ. ευρώ.
• Στην παράκτια αλιεία, η ποσότητα των αλιευμάτων και η αξία τους εμφάνισαν μείωση κατά 7,2% και 0,9% αντίστοιχα, το 2023 σε σχέση με το 2022. Συγκεκριμένα, το 2023 η ποσότητα των αλιευμάτων ανήλθε σε 20.711,2 τόνους και η αξία σε 135.820,3 χιλ. ευρώ, ενώ το 2022 η ποσότητα ήταν 22.309,8 τόνοι και η αξία 137.062,7 χιλ. ευρώ.

Το 2023, από τους 61.679 τόνους της συνολικής αλιευθείσας ποσότητας μέσης και παράκτιας αλιείας, το 82% αφορούσε ιχθύες, το 8,8% κεφαλόποδα, το 8,6% μαλακόστρακα και το 0,6% οστρακοειδή. Αντιστοίχως, το 2022, από τους 65.071,1 τόνους το 81,5% αφορούσε ιχθύες, το 7,9% κεφαλόποδα, το 9,8% μαλακόστρακα και το 0,8% οστρακοειδή.

Ο στόλος
Ο αριθμός των μηχανοκίνητων αλιευτικών σκαφών, μέσης και παράκτιας αλιείας, παρουσίασε μείωση 0,5% το 2023 σε σύγκριση με το 2022. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των σκαφών ανήλθε σε 12.039 το 2023, έναντι 12.101 σκαφών το 2022.

Οι μεταβολές του αριθμού των σκαφών, κατά τύπο αλιευτικού εργαλείου, είναι:
• Ο αριθμός των σκαφών μέσης αλιείας (μηχανότρατες και γρι-γρι) παρέμεινε σταθερός τα δύο έτη μελέτης. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των σκαφών ανήλθε σε 460 (236 μηχανότρατες και 224 γρι-γρι) το 2022 και το 2023.
• Ο αριθμός των σκαφών παράκτιας αλιείας (βιντζότρατες και λοιπά εργαλεία) παρουσίασε μείωση 0,5% σε σύγκριση με το 2022. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των σκαφών ανήλθε σε 11.579 (119 βιντζότρατες και 11.460 λοιπά σκάφη) το 2023 και σε 11.641 (119 βιντζότρατες και 11.522 λοιπά σκάφη) το 2022.

Η πορεία της αλιείας από το 2002
στον Λακωνικό Κόλπο
Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε ο «ΛΤ» από παλαιότερες έρευνες, η ποσότητα των αλιευμάτων που πιάστηκαν στα δίχτυα εντός Λακωνικού Κόλπου παρουσίασε σημαντικές μεταπτώσεις, από τις αρχές του 21ου αιώνα, με το ποσοστό συμμετοχής στην εγχώρια παραγωγή να κινείται σταθερά κάτω του 1%. Θεαματική ήταν η αύξηση μεταξύ των ετών 2002 και 2003, 2004 και 2005, όπως και ανάμεσα στο 2016 και 2017. Αξιοσημείωτο είναι ότι η χαμηλότερη επίδοση από το 2002 κι εντεύθεν υπήρξε το 2016, όπου η παραγωγή υποχώρησε αρκετά κάτω από τους 200 τόνους.
Αναλυτικά, η διακύμανση (σε μετρικούς τόνους):
Το 2022: 211,6 – 0,3% της εγχώριας παραγωγής
Το 2021: 205,5 – 0,4% της εγχώριας παραγωγής
Το 2020: 205,4 – 0,3% της εγχώριας παραγωγής
Το 2019: 235,9 – 0,3% της εγχώριας παραγωγής
Το 2018: 299,5 – 0,4% της εγχώριας παραγωγής
Το 2017: 394,6
Το 2016: 164,6
Το 2015: 215,8
Το 2014: 413,4
Το 2013: 244,9
Το 2012: 254,3
Το 2011: 214,1
Το 2010: 239,1
Το 2009: 378,5
Το 2008: 411,6
Το 2007: 359,9
Το 2006: 366,3
Το 2005: 400,4
Το 2004: 167,8
Το 2003: 268,8
Το 2002: 84,9

Ζημιά από τάνκερ
και ανεξέλεγκτη αλιεία
Πέραν της συρρίκνωσης του επαγγέλματος και της απροθυμίας νέων να ασχοληθούν με το επάγγελμα στη Λακωνία, όπως έχει αποτυπωθεί σε παλαιότερα ρεπορτάζ του «ΛΤ», οι αλιείς στον νομό είχαν να αντιμετωπίσουν -τουλάχιστον μέχρι πρότινος- και έναν ακόμα επιβαρυντικό παράγοντα. Δεν ήταν άλλο από τα πολυάριθμα δεξαμενόπλοια που έδεναν εντός του Λακωνικού Κόλπου, διενεργώντας -παρανόμως- πλωτές μεταγγίσεις πετρελαίου.

Επαγγελματίες αλιείς της περιοχής του Γυθείου, καθώς και ενεργοί πολίτες της περιοχής είχαν αποκαλύψει παλαιότερα στον «ΛΤ» ότι «πλοία μπαινοβγαίνουν καθημερινά στον Λακωνικό Κόλπο». Οι ψαράδες υποστήριζαν ότι από τη δραστηριότητα των τάνκερ προκαλούνται ζημιές στα αλιευτικά δίχτυα, πλήττοντας το επάγγελμά τους, ενώ η ανεξέλεγκτη διέλευση των πλοίων διατάρασσε και το θαλάσσιο οικοσύστημα.

Εκτός αυτού, η υπεραλίευση τόσο από επαγγελματίες, όσο και από ερασιτέχνες αλιείς, που διαπιστώνεται τα τελευταία χρόνια και στη Λακωνία, οξύνει τους ήδη χαμηλούς δείκτες των ιχθυαποθεμάτων.