Χωρίς αμφιβολία η χώρα διατρέχει μια μεγάλη, βαθιά και παρατεταμένη κρίση. Κρίση ιδεών, αξιών, παιδείας και πολιτισμού. Κρίση αξιοπιστίας, φερεγγυότητας και εμπιστοσύνης στη διοίκηση, τη δικαιοσύνη, τη δημοκρατία. Η ιδιωτικοποίηση των πάντων, οι χρηματισμοί ημετέρων, η αναξιοκρατία και το ρουσφέτι κυριαρχούν, με τη διαφθορά, τον εκφυλισμό και τη φαυλότητα να είναι έκδηλα, ενώ η κοινωνία βυθίζεται. Διάχυτη είναι η ανησυχία για το μεγάλο κενό που έχει δημιουργηθεί, καθότι δεν υπάρχει σοβαρό υποκείμενο, το οποίο να συνειδητοποιεί την κατάσταση και να προβάλει έστω και ένα στοιχειώδες σχέδιο για την αντιμετώπισή της. Έτσι η κατάρρευση συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό, με τη χώρα να έχει ακόμη και υπαρξιακό πρόβλημα.
Η νεοφιλελεύθερη θεωρία που εφαρμόζεται έχει τις αρνητικές συνέπειές της, ιδιαίτερα την ανισοκατανομή του εισοδήματος και τη συνεχιζόμενη φτωχοποίηση μεγάλου τμήματος του πληθυσμού. Η σταθερή επιδείνωση των όρων διαβίωσης έχει αρχίσει να διαρρηγνύει τον κοινωνικό ιστό και να σπάει τους μέχρι πρότινος συνδετικούς κρίκους. Αναπτυξιακή στρατηγική δεν υπάρχει, ούτε επεξεργασία και διαμόρφωση ενός οικονομικού προγράμματος, παρά τις οξυμένες ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ χαμηλά στη χρηματοοικονομική ανθεκτικότητα, καθώς το 41% αμφιβάλει αν θα μπορέσει να τα βγάλει πέρα, το 35% δηλώνει ότι διαθέτει αποταμιεύσεις μόνο για τρεις μήνες και μόλις το 15% ότι μπορεί να αντιμετωπίσει απρόβλεπτες καταστάσεις, όπως μια ασθένεια ή αναπηρία, μετά από την αποψίλωση των μονάδων δημόσιας υγείας.
Τα τελευταία χρόνια η ακρίβεια έχει περάσει σε επίπεδο συνεχόμενου παροξυσμού, ασύδοτης και ανέλεγκτης επιδείνωσης, ακόμη και στα είδη βασικής κατανάλωσης και έχει πλέον ταξικό πρόσημο. Και όχι μόνο, γιατί με τις υψηλές τιμές θίγονται περισσότερο οι ασθενέστερες εισοδηματικά τάξεις, αλλά γιατί μεγεθύνεται το φαινόμενο της αισχροκέρδειας. Και δεν είναι κάποιων μεμονωμένων εμπόρων όπως παλιότερα, αλλά αποτελεί μια γενικευμένη πρακτική των επιχειρήσεων, η οποία έχει πολιτική διάσταση. Η κυβέρνηση σκόπιμα και συνειδητά, ιδίως μετά την πανδημία, προκειμένου να ενισχυθούν οι επιχειρήσεις, έχει αφήσει τους επιχειρηματίες τελείως ασύδοτους. Η κερδοσκοπία και το μαύρο χρήμα κυριαρχούν. Έτσι η συστηματική αισχροκέρδεια αποτελεί πλέον συστατικό στοιχείο του κράτους.
Σε ολόκληρη τη χώρα αναδύεται μια έντονη πολιτική αποφορά από τους χαμαιλέοντες, που έρπουν αθόρυβα από την πίσω πόρτα για να πάρουν τη θεσούλα της απαξίωσης και της δουλοπρέπειας. Πώς αισθάνονται, μέσα στη δυσωδία που διαπερνά τη δημόσια ζωή μας όλοι αυτοί οι «πατριώτες», που στήριξαν με όλους τους τρόπους την επανάκαμψη αυτής της κληρονομικής δυναστείας και την επανεμφάνιση όλου αυτού του αχόρταγου τέρατος, που εξαγοράζει με το δημόσιο χρήμα τους μηχανισμούς, προκειμένου όλοι να του μοιάσουν και να μην το ενοχλούν; Δυστυχώς, ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας έχει συνηθίσει τη βρόμα της μίζας και της αρπαγής, δεν είναι εύκολο να την ξεχωρίσει από την καθαρότητα, την τιμιότητα και την αξιοπρέπεια και βρίσκεται χωμένο μέχρι το κεφάλι στα πολιτικά απόβλητα.
Πρόσφατη μελέτη της Eurostat αποκαλύπτει πως στην Ελλάδα το 46% των Ελλήνων δεν πάει διακοπές, δηλ. κατέχει τη χειρότερη θέση στην ΕΕ. Επίσης κατέχει τη δεύτερη θέση σε κατάθλιψη και άγχος, με την αυτοκτονία να είναι η τέταρτη κύρια αιτία θανάτου στους νέους 19-30 ετών. Η παράδοση των δημόσιων υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε ιδιώτες και funds ποικίλων συμφερόντων αύξησε την κατανάλωση αντι-καταθλιπτικών κατά 248% μεταξύ 2010-2020 (ΟΟΣΑ).
Αν η κοινωνία δεν αρχίσει να δημιουργεί ρωγμές, αν δεν ανακοπεί αυτός ο κατήφορος που παρασύρει λεπρούς και υγιείς στους κάδους των απορριμμάτων, η χώρα θα θυμίζει απέραντη χωματερή από στοιβαγμένα σκύβαλα και σκουπίδια. Μόνο ένας λαός με φρόνημα και πεποίθηση μπορεί να δημιουργήσει προϋποθέσεις άλλης πορείας, αφού για την κυβέρνηση η παιδεία, η υγεία, η ασφάλεια, το περιβάλλον και η ενέργεια δεν είναι κοινωνικά, αλλά αγοραία αγαθά.
Παραθέτω ένα απόσπασμα από το βιβλίο μου «ο αντι-Άνθρωπος, Πολιτικός, Κοινωνικός, Θρησκευτικός», που κυκλοφόρησε πριν από πέντε μήνες, από τις εκδόσεις ΙΔΙΟΜΟΡΦή.
«Όσοι θέλουν πραγματικά να αλλάξουν προς το καλύτερο τη χώρα, δεν φτάνει μόνο οι επιλογές τους να επικεντρώνονται στις πολιτικές ηγεσίες, τους χαρισματικούς ή μη αρχηγούς. Πρέπει να προσεγγίσουν και να αγγίξουν βαθιά τους καθημερινούς ανθρώπους, τους αγωνιστές της ζωής και ιδιαίτερα τους νέους. Όλοι είναι ένα κομμάτι της ιστορίας, το οποίο κουβαλάει αισιοδοξίες και ελπίδες, αλλά και σφάλματα, αυταπάτες και απογοητεύσεις. Η κριτική στον εαυτό τους παίρνει ζωτικές ανάσες στα γόνιμα διαλείμματα, όταν ο συλλογισμός και η περίσκεψη συγκρούονται με τον άλλο εαυτό. Τότε διαμορφώνεται-περιχαρακώνεται ο ορίζοντάς τους, στον χώρο του οποίου εμπεριέχεται το μέγεθος των δυνατοτήτων και αδυναμιών τους.
Συμπέρασμα: Με το παραγόμενο μίγμα από πολιτικές ανεπάρκειες και ανικανότητες, υποτελείς συμβιβασμούς και δουλοπρεπείς εξαρτήσεις, κομματικές αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις, θρησκευτικούς δογματισμούς και σχηματισμούς, η Ελλάδα και ο ελληνικός λαός δεν έχουν μέλλον. Το πόπολο, αν δεν επιλέξει τη στάση της Αντιγόνης απέναντι στον Κρέοντα, δηλαδή τη στάση της ανυπακοής απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό, θα βρεθεί τυλιγμένο με τη μισολειωμένη κάπα στη γωνία του πεζοδρομίου με απλωμένο το χέρι της επαιτείας. Ο ομαδικός τάφος θα είναι ανοικτός χωρίς τα συνοδευτικά μοιρολόγια και κλάματα, αφού δεν θα υπάρχει άνθρωπος να δακρύσει».
Και το αισιόδοξο μήνυμα: «Δεν θα αργήσει η μέρα, που ο άνθρωπος θα ξυπνήσει από τον λήθαργο, θα καταλάβει ποιος είναι, ποιοι διαχειρίζονται την ύπαρξή του και τον κρατούν σκλάβο. Τότε, θα διαγράψει τα “διανοητικά” ιδεολογήματα της μαζικής κουλτούρας και θα διεκδικήσει με νύχια και με δόντια την πραγματική του ελευθερία».
