
«Τα ίδια… χελωνάκι μου, τα ίδια… χελωνίτσα μου», ταιριάζουν απόλυτα σε όσα εκτυλίσσονται κάθε καλοκαίρι στο Λιμένι Αν. Μάνης, σε μια παράφραση της πασίγνωστης λαϊκής ρήσης. Οι θαλάσσιες χελώνες καρέτα-καρέτα δεν… αστειεύονται, καθώς για μία ακόμα φορά, όπως δεκάδες τα τελευταία χρόνια, ανυποψίαστοι λουόμενοι δέχονται επιθέσεις από το προστατευόμενο θαλάσσιο είδος στις ακτές της περιοχής.
Το φαινόμενο που τείνει να λάβει μορφή τοπικής, εποχικής επιδημίας, φαίνεται ότι βρίσκεται σε έξαρση αυτό το διάστημα, ενώ η τουριστική περίοδος έχει «ζεσταθεί» για τα καλά.
Τους... «γάζωσε» σε διάφορα σημεία
Ενδεικτική είναι η καταγγελία ανθρώπων που δέχτηκαν… επιδρομή από θαλάσσια χελώνα, βιώνοντας μια άκρως τραυματική εμπειρία. Πρόκειται για την κ. Μαρία Παπαδοπούλου, την αδελφή της, κ. Νέλλη Παντελή και τον σύζυγό της, κ. Παντελή Παντελή. Το ζεύγος Παντελή, μάλιστα, είχε ταξιδέψει από τον Κύπρο για παραθερισμό στη Μάνη, όπου υπάρχουν οικογενειακοί δεσμοί.
Όπως λένε, την περασμένη Τετάρτη 12 Ιουνίου βρέθηκαν για μπάνιο στο «πρώτο λιμανάκι» στο Λιμένι. «Δεν υπήρχε πολύς κόσμος εκείνη την ώρα», λέει η κ. Μαρία και εξιστορεί: «Δεν είχαν περάσει 3 λεπτά από την είσοδό μας στη θάλασσα και σε απόσταση περίπου 10 μέτρων από την ακτή, αισθάνομαι να με πλησιάζει κάτι από πίσω και πριν προλάβω να αντιδράσω, δέχομαι δάγκωμα στην περιοχή των γλουτών και αμέσως μετά στην κοιλιά. Με κράταγε περίπου 10-15 δευτερόλεπτα», περιγράφει συγκλονισμένη. Όπως ισχυρίζεται, η χελώνα επιτέθηκε αμέσως μετά «στην αδελφή μου η οποία ήταν δίπλα και κατόπιν στον γαμπρό μου», που υπέστησαν επίσης τραυματισμούς σε κοιλιά, γλουτό, πόδι και άλλα σημεία του σώματος.
Ταραγμένα τα τρία άτομα, αλλά χωρίς να χάσουν την ψυχραιμία τους βγήκαν στην παραλία, υποφέροντας όπως είναι φυσικό. «Πήγαμε με έντονους πόνους και δυσφορία στο ΚΥ Αρεόπολης, όπου οι γιατροί περιέθαλψαν άμεσα τα τραύματα και μάς χορήγησαν φαρμακευτική αγωγή. Παίρνουμε αντιβίωση, κρέμες και πρεβιοτικά», αναφέρουν οι παθόντες, οι οποίοι πλέον βρίσκονται στην Αθήνα. «Έχουμε σοβαρό πρόβλημα, καθώς πονάμε ακόμα πολύ», υπογραμμίζουν.
Υποστηρίζουν δε, όπως ενημερώθηκαν στο ΚΥ, ότι τουλάχιστον 4 ακόμα άνθρωποι δαγκώθηκαν από χελώνες τις τελευταίες ημέρες στη γραφική τοποθεσία της Μάνης.
«Ήρθαμε από την Κύπρο
και μας χάλασε τις διακοπές»
«Αυτό το συμβάν μάς χάλασε τις διακοπές», λέει με παράπονο η κ. Νέλλη, που ζητεί μέριμνα των αρμοδίων Αρχών για την αποφυγή ανάλογων οδυνηρών περιστατικών, με διαφύλαξη και σεβασμό στις θαλάσσιες χελώνες. Πρόκειται εξάλλου για μια περιοχή που κατακλύζεται το καλοκαίρι -μεταξύ άλλων- από εκατοντάδες οικογένειες και μικρά παιδιά. Οι ίδιοι άνθρωποι θίγουν δε και το θέμα ταΐσματος των ζώων από επιχειρήσεις, που σύμφωνα με γνώστες συμβάλλει στην επιθετικότητά τους.
«“Βεντουζάρισε” πάνω μου»
Οι παραπάνω δεν ήταν οι μοναδικές περιπτώσεις πλήγματος από θαλάσσιες χελώνες στο Λιμένι, που δημοσιοποιήθηκαν τις προηγούμενες ημέρες. Θύμα επίθεσης από θαλάσσια χελώνα έπεσε και η κ. Ειρήνη Βυζιργιαννάκη ενώ βρισκόταν στο νερό. Η λουόμενη δεν αντιλήφθηκε ότι η χελώνα πλησίαζε και δέχθηκε από πίσω το δάγκωμα του ζώου, με αποτέλεσμα να πανικοβληθεί και να αρχίσει να καλεί σε βοήθεια. Τρείς άνδρες άκουσαν τις φωνές της στην ακτή και άμεσα έσπευσαν να την απελευθερώσουν από το στόμα της χελώνας, που -όπως ισχυρίζεται- την τραβούσε στον βυθό.
Όπως είπε η ίδια στην ΕΡΤ, ξαφνιάστηκε από το δάγκωμα της χελώνας ενώ ήταν αδύνατο να ξεφύγει. «Κολυμπούσα και ήρθε από πίσω μου από την αριστερή πλευρά. “Βεντουζάρισε” πάνω μου. Είχα βάλει και το χέρι μου να της ανοίξω το στόμα. Δεν ήξερα τι άλλο να κάνω. Ούρλιαζα και φώναζα σε βοήθεια. Ήρθαν μετά από 5-6 λεπτά τρεις άνδρες και την τράβηξαν από την πίσω πλευρά για να “ξεβεντουζάρει”. Είχε κολλήσει πάνω μου», εξήγησε η γυναίκα. «Έχει μια επιγραφή που λέει: “Προσοχή θαλάσσιες χελώνες”, αλλά από την επιγραφή δεν καταλαβαίνεις ότι πρέπει να προσέχεις εσύ από τις χελώνες. Αυτό που καταλαβαίνεις είναι να προσέχεις εσύ τις χελώνες. Να μην τους κάνεις κακό», υποστήριξε ακόμα η ίδια.
Συρροή κρουσμάτων
την τελευταία 5ετία
Οι αριθμοί των επιθέσεων από θαλάσσιες χελώνες στην περιοχή είναι ανησυχητικοί, καθώς διαφαίνεται ανοδική τάση. Από το 2019, στο καθοριστικό για αποτελεσματική αντιμετώπιση Κέντρο Υγείας Αρεόπολης, έχουν καταγραφεί περισσότερα από 200 περιστατικά. Σημειώνεται πως η επίθεση δεν είναι ακριβώς μεμονωμένο περιστατικό, αφού μόνο το 2023 χρειάστηκαν βοήθεια 40 άνθρωποι. Φέτος το καλοκαίρι, μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 12 επιθέσεις, σύμφωνα με πληροφορίες.
«Η συμπεριφορά των ζώων έχει αλλοιωθεί»
Αποκαλυπτικά είναι όσα αναφέρει για την αιτία των επιθέσεων από χελώνες, η σελίδα «Mani Traveler Greece» στο Facebook: «Οι θαλάσσιες χελώνες από τη φύση τους δεν επιτίθενται στον άνθρωπο. Μόνο που στην περίπτωση των χελωνών στο Λιμένι συμβαίνει κάτι αφύσικο: Οι χελώνες βρίσκουν σταθερά τροφή από ταβέρνες που ρίχνουν υπολείμματα ψαριών στη θάλασσα με αποτέλεσμα να παραμένουν στα ίδια νερά που κατακλύζονται από λουόμενους. Προσθέστε και την παρενόχληση/κακοποίησή τους -είτε για φωτογράφιση, είτε για “παιχνίδι” (βλ. κοπάνημα στο καβούκι) είτε για την “εμπειρία” τού να κολυμπήσεις δίπλα τους, η συμπεριφορά των ζώων έχει αλλοιωθεί. Η επίθεση στον άνθρωπο είναι φανερότατη ένδειξη στρες. Αυτά, πολύ αναλυτικά τα έχει παρουσιάσει και ο “ΑΡΧΕΛΩΝ” που δραστηριοποιείται στη Λακωνία».
Εξάλλου, «κάθε χρόνο κάνουμε έκκληση να μην πλησιάζετε τις χελώνες. Κι αν δείτε χελώνα, να απομακρυνθείτε άμεσα. Το ερώτημα είναι τι κάνετε αν δεν τη δείτε και σας δει εκείνη. Απάντηση, όπως καταλαβαίνετε, δεν υπάρχει. Αυτό που πιθανόν να υπάρξει είναι κι άλλα περιστατικά ηθελημένης θανάτωσης, που μπορεί να μαθευτούν, μπορεί και μη.
Ούτε το ζώο, ούτε οι ανυποψίαστοι λουόμενοι φταίνε. Όλοι θέλουμε να απολαύσουμε τα γαλάζια νερά στο Λιμένι με ασφάλεια. Κι ο μόνος τρόπος είναι να επανέλθει η φυσική ισορροπία».
Η ανθρώπινη παρέμβαση
έχει οδηγήσει σε επιθέσεις εναντίον του
Για τη συγκεκριμένη συμπεριφορά των ζώων, ευθύνη έχει φυσικά ο άνθρωπος, που, όπως εξηγεί ο Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας «ΑΡΧΕΛΩΝ», αντιμετωπίζει λανθασμένα αυτό το άγριο είδος της θάλασσας όπως τα κατοικίδια. Έτσι, οι ειδικοί προσπαθούν να εξηγήσουν γιατί είναι λάθος να ταΐζουμε τις καρέτα-καρέτα, να προσπαθούμε να τις αγγίξουμε, αλλά και πως η ανθρώπινη παρέμβαση έχει οδηγήσει σε επιθέσεις εναντίον του. Σύμφωνα με τον «ΑΡΧΕΛΩΝ», σε περιοχές όπου μια θαλάσσια χελώνα συσχετίζει την ανθρώπινη παρουσία με τροφή, αντιμετωπίζει τους λουόμενους, αλλά και άλλες χελώνες σαν ανταγωνιστές στον τόπο διατροφής της και προσπαθεί με δαγκώματα να τους διώξει από εκεί. Αυτό συμβαίνει και στο Λιμένι, όπου παρατηρείται να ρίχνονται συστηματικά στη θάλασσα από εγκαταστάσεις υπολείμματα θαλάσσιων οργανισμών, προς κατανάλωση από τις θαλάσσιες χελώνες που ζουν εκεί. Όμως, η απόρριψη νεκρών οργανισμών και υπολειμμάτων τροφής στη θάλασσα αποτελεί ρύπανση που διώκεται ποινικά και αποτελεί όχληση σε προστατευόμενα είδη.
Με γνώμονα την καλλιέργεια γνώσης για την αποφυγή αυτών των προβλημάτων και την ανάπτυξη περισσότερου σεβασμού απέναντι στη φύση και τα οικοσυστήματα του πλανήτη, ο Σύλλογος «ΑΡΧΕΛΩΝ» παραθέτει τις ακόλουθες οδηγίες προς τους λουόμενους:
- Μην πλησιάζετε τις θαλάσσιες χελώνες - Κρατάτε αποστάσεις.
- Αποφύγετε την επαφή με τις θαλάσσιες χελώνες - Κίνδυνος τραυματισμού.
- Το τάισμα ενός προστατευόμενου είδους με τροφές που δεν αποτελούν την φυσιολογική του διατροφή, αποτελεί όχληση και απαγορεύεται από τον νόμο. Μην ταΐζετε τις θαλάσσιες χελώνες.
- Αν δείτε εγκαταστάσεις να ταΐζουν θαλάσσιες χελώνες ή να ρίχνουν υπολείμματα τροφής στην θάλασσα, μπορείτε να το αναφέρετε στο Αστυνομικό Τμήμα Αρεόπολης (τηλ. 27330 51209) ή/και το Λιμεναρχείο Γυθείου (τηλ. 27330 22262).