Σε κλίμα ευλάβειας, υπό λαμπρότητα και θρησκευτική μεγαλοπρέπεια, η Σπάρτη τίμησε και φέτος τον πολιούχο της, Όσιο Νίκωνα τον «Μετανοείτε». Η πόλη κινήθηκε στον ρυθμό της μεγάλης εορτής, καθώς αρχιερείς από ολόκληρη τη χώρα, εκπρόσωποι της Πολιτείας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και μαζικά η τοπική κοινωνία, συμμετείχαν στις ιερές ακολουθίες και στη λιτάνευση της εικόνας, που πραγματοποιήθηκε με κάθε επισημότητα. Η κατανυκτική ατμόσφαιρα, η τάξη και η πάνδημη παρουσία ανέδειξαν για ακόμη μία φορά τη βαθιά σχέση της Λακεδαίμονος με τον προστάτη Άγιό της.
Την κυριώνυμη ημέρα της εορτής, Τετάρτη 26 Νοεμβρίου, στον πανηγυρίσαντα ιερό ναό, τελέσθηκε αρχικά ο όρθρος χοροστατούντος του σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ευγενίου Β΄, ενώ ακολούθησε η αμφιοφορία του σύμφωνα με το βυζαντινό τυπικό. Τους άρτους ευλόγησε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φωκίδος κ. Θεόκτιστος. Στην πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία που ακολούθησε συμμετείχαν επίσης οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Μάνης κ. Χρυσόστομος Γ΄ και Γόρτυνος & Μεγαλοπόλεως κ. Νικηφόρος, Μονεμβασίας & Σπάρτης κ. Ευστάθιος, ο οποίος και προέστη, και ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Λακεδαιμονίας κ. Θεόφιλος, Βοηθός Επίσκοπος της Ιεράς Μητρόπολης Μονεμβασίας και Σπάρτης (ΙΜΜΣ).
Αρχιεπίσκοπος Κρήτης:
«Σήμερα ο Ψηλορείτης συναντά τον Ταΰγετο»
Λόγο πνευματικής οικοδομής εκφώνησε ο σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ευγένιος Β΄, ο οποίος αρχικά εξέφρασε τη χαρά του που επισκέπτεται «τη Σπάρτη τής αέναης παρουσίας του Οσίου Νίκωνος, τη Σπάρτη των αιώνων και των αγώνων, της αυτοθυσίας και του ηρωισμού, της πνευματικής άθλησης και προκοπής», όπως είπε. Στη συνέχεια, ως πνευματικός πατέρας της Κρήτης, επεσήμανε ότι «οι Κρητικοί μετέχουν στη χαρά των Σπαρτιατών και αποδίδουν στον κοινό τους Άγιο τα δάκρυα της τιμής και της ευγνωμοσύνης». Μάλιστα, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: «Σήμερα ο Ψηλορείτης συναντά τον Ταΰγετο!». Ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης στη συνέχεια, αφού μίλησε για την πλούσια και σωτήρια πνευματική δράση του τιμώμενου Αγίου στην Κρήτη για μία πενταετία, τόνισε ότι «ο Όσιος είναι παρών και σήμερα ως Φωτιστής και Προστάτης μας, καλώντας μας να μετανοήσουμε και να πορευτούμε στον δρόμο της αρετής».
«“Πνευματικό άλας” της Λακεδαίμονας
Όσιος Νίκων και Μητροπολίτης Ευστάθιος»
Ακολούθως, εξέφρασε ευγνώμονες ευχαριστίες προς τον Μητροπολίτη κ. Ευστάθιο, «για την εξαιρετική τιμή και τη φιλοξενία». Ολοκληρώνοντας πρόσφερε στον σεπτό Ποιμενάρχη ένα βιβλίο για τη δράση του Οσίου Νίκωνος στην Κρήτη και λίγο αλάτι από τις αλυκές της Μεγαλονήσου. Αυτή τη συμβολική, όσο και συγκινητική, χειρονομία, την έκανε διηγούμενος ένα περιστατικό από τη ζωή του Οσίου. Συγκεκριμένα, φεύγοντας από την Κρήτη, ο Άγιος Νίκωνας πήρε μαζί του μόνο ένα σακούλι με αλάτι. Όταν στο καράβι κάποιοι ληστές, που πίστευαν ότι εκεί είχε χρυσάφι, ζήτησαν αλάτι και τους φανέρωσε το περιεχόμενο από το σακούλι μαζί με τις κακές σκέψεις που είχαν, συγκλονισμένοι μετανόησαν. Αυτό το αλάτι, λοιπόν, ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης θέλησε να φτάσει τελικά στον τόπο που τιμάται ιδιαίτερα ο Όσιος Νίκων και να τοποθετηθεί δίπλα στην εικόνα του. Μάλιστα, ο σεβασμιώτατος κ. Ευγένιος Β΄ χαρακτήρισε τον Όσιο και τον Μητροπολίτη Ευστάθιο, «“πνευματικό άλας” της ευλογημένης γης της Λακεδαίμονας».
Στην αντιφώνησή του, ο κ. Ευστάθιος ευχαρίστησε θερμά τον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης για την τιμητική αποδοχή της πρόσκλησής του, για τον μεστό νοημάτων λόγο του και για τα συμβολικά του δώρα, που συγκίνησαν το χριστεπώνυμο πλήρωμα της τοπικής Εκκλησίας. Παράλληλα, μίλησε για την «ευγνωμοσύνη που εκφράστηκε τη λαμπρή αυτή ημέρα, τόσο από τον σπαρτιατικό, όσο και από τον κρητικό λαό, προς τον κοινό πνευματικό αναγεννητή τους».
Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, υπό τους παιανισμούς της Φιλαρμονικής του Δήμου Σπάρτης και με τη συνοδεία στρατιωτικού αγήματος, της μαθητιώσας νεολαίας και άλλων φορέων της πόλης, πραγματοποιήθηκε η λιτάνευση της εικόνας του Οσίου Νίκωνος, έως τη συμβολή των Λεωφόρων Κ. Παλαιολόγου και Λυκούργου όπου τελέστηκε δέηση. Πλήθος χριστιανών παρακολούθησαν ευλαβώς την τελετή και συμπροσευχήθηκαν, για να έχουν την προστασία του Αγίου στη ζωή τους.
«Ακόμα πιο σημαντική θα είναι η έμπρακτη αποδοχή
του κηρύγματος του Οσίου Νίκωνος»
Εν συνεχεία, η λιτανευτική πομπή επέστρεψε στη είσοδο του ναού, όπου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Ευστάθιος, κατακλείοντας την πανηγυρική σύναξη, επεσήμανε ότι «η πάνδημη συμμετοχή, μέσα σε κλίμα κατάνυξης, ήταν συγκινητική, ωστόσο ακόμα πιο σημαντική θα είναι η έμπρακτη αποδοχή του κηρύγματος του Οσίου Νίκωνος, μέσω της ενδυνάμωσης της πίστης μας, της θυσιαστικής αγάπης προς τον συνάνθρωπο και της μετάνοιας». Ακολούθως, ευχαρίστησε εγκάρδια όλους όσοι παρέστησαν και συνετέλεσαν στην επιτυχία της πανήγυρης. Συγκεκριμένα, ευχαριστίες εξέφρασε προς τους αρχιερείς που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή του, τον ευαγή κλήρο, τις αρχές, τους εφημέριους και τους λοιπούς διακονούντες του ιερού ναού, τους ιεροψάλτες, τον Στρατό, την Αστυνομία, την Πυροσβεστική, την Φιλαρμονική του Δ. Σπάρτης, τη μαθητιώσα νεολαία και τους εκπαιδευτικούς, τους διάφορους πολιτιστικούς φορείς της πόλης και τον ευσεβή λαό. Επίσης, ευχαρίστησε Ionian channel για την τηλεοπτική κάλυψη του εορτασμού, τον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο οποίος σε συνεργασία με τον Ραδιοφωνικό Σταθμό της τοπικής Εκκλησίας, έκανε απευθείας μετάδοση, καθώς και τα λοιπά τοπικά ΜΜΕ για την προβολή της θρησκευτικής πανήγυρης. Ολοκληρώνοντας, ευχήθηκε «ο Πανάγαθος Θεός, με τις πρεσβείες του Οσίου Νίκωνος, να ευλογεί και να αγιάζει τις ζωές των πιστών της Λακεδαίμονας».
Στον εορτασμό συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Θανάσης Δαβάκης, ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης, οι βουλευτές Λακωνίας κκ Νεοκλής Κρητικός και Νάγια Γρηγοράκου, ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου κ. Δημήτριος Πτωχός, ο αντιπεριφερειάρχης Λακωνίας κ. Θεόδωρος Βερούτης, ο αντιπεριφερειάρχης Χωρικού Σχεδιασμού & Διαχείρισης Ακίνητης Περιουσία κ. Σπύρος Τζινιέρης, ο οικοδεσπότης δήμαρχος Σπάρτης κ. Μιχάλης Βακαλόπουλος, ο δήμαρχος Καλαμάτας, κ. Θανάσης Βασιλόπουλος, ο δήμαρχος Τρίπολης κ. Κωνσταντίνος Τζιούμης, ο δήμαρχος Ευρώτα κ. Δήμος Βέρδος, εκπρόσωποι των άλλων λακωνικών δήμων, αιρετοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. Ακόμα, παρέστησαν ο Στρατιωτικός Διοικητής Λακωνίας, Ταξίαρχος κ. Γεώργιος Ζορμπάς, ο Αστυνομικός Διευθυντής Λακωνίας κ. Κωνσταντίνος Σταματόπουλος, αξιωματικοί των λοιπών Σωμάτων Ασφαλείας, εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων.
Επίσκεψη στο Μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης
Μετά την πανήγυρη και πριν την παράθεση επίσημου γεύματος, ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης και ο Μητροπολίτης Μάνης, συνοδευόμενοι από τον Μητροπολίτη Ευστάθιο και τον Επίσκοπο Λακεδαιμονίας, επισκέφθηκαν το Μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης της ΙΜΜΣ, όπου ξεναγήθηκαν από τον επιμελητή του, κ. Δημήτριο Μπαγιώκο. Μετά την περιήγηση στον χώρο με τα πολύτιμα, όσο και σπάνια θρησκευτικά εκθέματα, οι δύο Ιεράρχες εξέφρασαν τον θαυμασμό τους για τα κειμήλια που φιλοξενούνται στον καλαίσθητο χώρο.
φωτογραφίες (από το μουσείο): Δημήτριος Σκιαδάς
Ο πανηγυρικός πολυαρχιερατικός εσπερινός
Η κορύφωση των εορτασμών είχε ξεκινήσει μία ημέρα νωρίτερα, το απόγευμα της Τρίτης 25 Νοεμβρίου, στον ΙΝ Οσίου Νίκωνος, όπου τελέσθηκε ο μέγας πανηγυρικός πολυαρχιερατικός εσπερινός μετ’ αρτοκλασίας. Στη λατρευτική σύναξη συμμετείχαν, ως προσκεκλημένοι του σεπτού Ποιμενάρχη κ. Ευσταθίου, ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ευγένιος Β΄, οι Μητροπολίτες Φωκίδος κ. Θεόκτιστος, Μάνης κ. Χρυσόστομος Γ΄ και Γόρτυνος & Μεγαλοπόλεως κ. Νικηφόρος και ο Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, Επίσκοπος Σκιάθου κ. Ιωάννης, ο οποίος και χοροστάτησε. Στον εσπερινό συμμετείχαν επίσης ο Επίσκοπος Λακεδαιμονίας κ. Θεόφιλος και πλειάδα κληρικών απ’ όλη τη Μητροπολιτική Περιφέρεια Μονεμβασίας και Σπάρτης.
Ευστάθιος: «Λαμπρός οδοδείκτης
για κάθε χριστιανό ο Όσιος Νίκων»
Ο σεβασμιώτατος κ. Ευστάθιος, αμέσως μετά την ευλόγηση των άρτων, παρουσίασε στο εκκλησίασμα με επαινετικά λόγια τους προσκεκλημένους αρχιερείς και παράλληλα τους ευχαρίστησε για την ευγενική αποδοχή της πρόσκλησής του. Ολοκληρώνοντας, ο σεπτός Ποιμενάρχης τόνισε ότι «κάθε τόπο τον κοσμούν και τον ενισχύουν οι Άγιοί του». Η ιστορική Λακεδαίμονα, συνέχισε ο σεβασμιώτατος, «έχει την ευλογία να την προστατεύει ο Όσιος Νίκων, ο οποίος και στην αποκαλυπτική εποχή μας συνεχίζει να αποτελεί λαμπρό οδοδείκτη για κάθε χριστιανό με το πολυδύναμο κήρυγμά του».
Ακολούθως, τον Θείο λόγο κήρυξε ο Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου, Επίσκοπος Σκιάθου κ. Ιωάννης, ο οποίος αρχικά τόνισε ότι τον τιμά ιδιαίτερα η πρόσκληση από τον σεβασμιώτατο κ. Ευστάθιο, να συμμετέχει στον εορτασμό του πολιούχου της Σπάρτης, αφού πρόκειται «για έναν Ιεράρχη ο οποίος καθημερινά δίνει τη μαρτυρία του Χριστού, στηρίζει ποικιλοτρόπως την Εκκλησία της Ελλάδος και χαρακτηρίζεται από θυσιαστική αγάπη, οξύτητα πνεύματος και διακριτικότητα», όπως ανέφερε ο κ. Ιωάννης.
Στη συνέχεια, ο Επίσκοπος Σκιάθου μίλησε για τον τιμώμενο Άγιο, «ο οποίος δίδαξε με πάθος τον λόγο του Χριστού και στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Χαλκίδα». Μάλιστα, ανέφερε χαρακτηριστικά ο θεοφιλέστατος, «ο Όσιος Νίκων θέλοντας να επισημάνει ότι η ρευστότητα του κόσμου δεν θα πρέπει να επηρεάζει την πνευματική πορεία του ανθρώπου, έδειχνε την εναλλαγή των κυμάτων του Ευρίπου», τονίζοντας ότι «ο άνθρωπος καλείται να μην ομοιάσει με αυτή τη ρευστότητα των επιγείων, αλλά θα πρέπει να ασφαλίζεται στην αιωνιότητα των επουρανίων». Κατακλείοντας την ομιλία του, ο κ. Ιωάννης κάλεσε το εκκλησίασμα να παραμείνει «σταθερά προσανατολισμένο προς την Αγιότητα και τη Βασιλεία των Ουρανών, έχοντας ως ασφαλές καταφύγιο την Εκκλησία του Χριστού και ως πυλώνες την αγάπη, την προσευχή, τη μετάνοια και τη συγχωρητικότητα».
