Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας ανακοίνωσε με ιδιαίτερη χαρά την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης του φωτισμού στο Κάστρο των Βατίκων, στη Νεάπολη, μετά τη βλάβη που είχε θέσει εκτός λειτουργίας το προηγούμενο σύστημα. Στη διάρκεια της απουσίας του φωτισμού, το επιβλητικό μνημείο είχε βυθιστεί στο σκοτάδι, πλέον όμως «ξαναμιλά» τα βράδια μ’ ένα φως ήπιο και ατμοσφαιρικό. Η αποκατάσταση εντάχθηκε στο Ετήσιο Επιχειρησιακό Σχέδιο της Εφορείας και είχε ως στόχο όχι μόνο την τεχνική αποκατάσταση και επαναφορά της λειτουργίας, αλλά και την αισθητική και συμβολική αναβάθμιση ενός χώρου που για αιώνες αγναντεύει τη θάλασσα, φυλάει τη μνήμη του τόπου και αποτελεί κομμάτι της ταυτότητας της περιοχής των Βατίκων.
Λίγα λόγια για το Κάστρο των Βατίκων
Το Κάστρο των Βατίκων, ή αλλιώς Κάστρο της Αγίας Παρασκευής (ένα εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται ακριβώς δίπλα), βρίσκεται σε στρατηγική τοποθεσία σε λόφο του κάμπου των Βοιών, κοντά στη Νεάπολη. Σύμφωνα με τις πηγές, η κατασκευή του ανάγεται στην ύστερη βυζαντινή εποχή, πιθανόν σε φάσεις που περιλαμβάνουν και τη Φραγκοκρατία, με σκοπό τον έλεγχο της κίνησης των καραβιών στον όρμο των Βατίκων και των γύρω χερσαίων περασμάτων.
Αποτελείται από οχυρωματικά τείχη, πύργους παρατηρητηρίου και κτίρια που ενίσχυαν την άμυνά του, και προσφέρει ευρύτατη θέα προς τον λακωνικό κόλπο, ενισχύοντας τον συμβολισμό του ως σημείο επόπτευσης και προστασίας.
Η σημασία της επαναφοράς του φωτισμού
Με την επαναφορά του φωτισμού, το Κάστρο αποκτά ξανά τη δυναμική του τόσο ως ιστορικό μνημείο αλλά και ως πόλος έλξης για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της περιοχής. Η αισθητική αναβάθμιση και η επιμέλεια της φωταγώγησης συμβάλλουν ώστε τη νύχτα να σκιαγραφείται η ιστορία του μνημείου, επιτρέποντας σε κάθε διερχόμενο να διακρίνει τη μορφή του κάστρου που στέκει ακόμα αγέρωχη στο πέρασμα του χρόνου.
Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται να αναδείξει πως η συντήρηση και η προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς δεν είναι απλώς θέμα τεχνικής ή αισθητικής, αλλά υπόθεση ταυτότητας και μνήμης. Το κάστρο, που επί αιώνες στέκει φρουρός των Βατίκων, επανέρχεται στο προσκήνιο, όχι ως διακοσμητικό στοιχείο, αλλά ως ζωντανή υπενθύμιση της ιστορίας της περιοχής, της σύνδεσης ανάμεσα στη γη και τη θάλασσα με τον άνθρωπο.
Με την ολοκλήρωση του έργου η Εφορεία καλεί τους πολίτες και τους επισκέπτες να ανακαλύψουν ξανά, ή για πρώτη φορά, το Κάστρο των Βατίκων, να ανεβούν στο ύψωμα, να ατενίσουν το πανόραμα, να νιώσουν την ένταση της θέσης του μέσα στο τοπίο και να εκτιμήσουν την προσεγμένη προσπάθεια που έγινε ώστε το μνημείο να λάμψει ξανά στον βραδινό ορίζοντα.
