Tα εντυπωσιακά αποτελέσματα των ερευνών του για τη σποραδική ωοτοκία της θαλάσσιας χελώνας καρέττα-καρέττα στην Ελλάδα, ανακοίνωσε πρόσφατα ο Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας «ΑΡΧΕΛΩΝ». «Με την ενεργή συμμετοχή ευαισθητοποιημένων πολιτών που έστειλαν αναφορές για φωλιές σε μη συστηματικά παρακολουθούμενες περιοχές, η δράση αυτή αναδεικνύεται ως μία από τις πιο επιτυχημένες πρωτοβουλίες της Επιστήμης των Πολιτών στη χώρα μας», σημειώνει ο σύλλογος.
Για πάνω από 40 χρόνια, ο «ΑΡΧΕΛΩΝ» καταγράφει και προστατεύει τις φωλιές της θαλάσσιας χελώνας στις βασικές παραλίες ωοτοκίας της Ελλάδας. Ωστόσο, η ελληνική ακτογραμμή είναι τεράστια και οι «σποραδικές φωλιές» που εμφανίζονται σε άλλες περιοχές είναι εξαιρετικά δύσκολο να εντοπιστούν χωρίς τη συμβολή των πολιτών. Η εμπιστοσύνη εκατοντάδων πολιτών στον «ΑΡΧΕΛΩΝ» και το έμπρακτο ενδιαφέρον τους για την προστασία της θαλάσσιας ζωής αποτυπώθηκε στην καταγραφή 583 περιστατικών σποραδικής ωοτοκίας στο Ιόνιο και 577 στο Αιγαίο. Περιοχές φωλεοποίησης -με τακτικά ή σποραδικά περιστατικά ωοτοκίας- καταγράφονται και στην ακτογραμμή του Λακωνικού Κόλπου, στις γεωγραφικές ζώνες των Δήμων Ανατολικής Μάνης, Ευρώτα και Μονεμβασίας.
Αυτές οι αναφορές, που αρχικά γίνονταν με τηλέφωνα και χειρόγραφες σημειώσεις και σήμερα μέσω ψηφιακών πλατφορμών, αποδεικνύουν την εμπιστοσύνη της κοινωνίας στον Σύλλογο και στην προσπάθεια προστασίας του περιβάλλοντος γενικότερα. Όπως τονίζει ο Νίκος Μανίας, μέλος του Δικτύου Διάσωσης του «ΑΡΧΕΛΩΝ»: «Κάθε φωτογραφία, κάθε μήνυμα και κάθε στίγμα GPS που φτάνει σε εμάς αποτελεί ένα πολύτιμο κομμάτι στο απέραντο παζλ της γνώσης για τη ζωή».
Ευρήματα από τις αναφορές στο Ιόνιο
Η πρόσφατη έρευνα του «ΑΡΧΕΛΩΝ» κατέγραψε συνολικά 583 περιστατικά σποραδικής ωοτοκίας (1985–2024) στο Ιόνιο (εκτός των συστηματικά παρακολουθούμενων περιοχών).
• Η ωοτοκία ήταν διάσπαρτη κατά μήκος των ακτών του Ιονίου, ακόμη και βόρεια του 39°Β, στοιχείο που πιθανόν αντανακλά θερμότερα νερά.
• Το 2024 καταγράφηκε για πρώτη φορά φωλιά στον Αμβρακικό Κόλπο, που ήταν γνωστός έως τώρα μόνο ως περιοχή τροφοληψίας.
• Τρεις απροσδόκητες φωλιές εντοπίστηκαν και στον Κορινθιακό Κόλπο.
• Τα τελευταία χρόνια αυξάνονται οι καταγραφές σε βόρειες περιοχές του Ιονίου, εξέλιξη που συνδέεται τόσο με την αυξημένη ευαισθητοποίηση του κοινού και τη χρήση ψηφιακών μέσων αναφοράς, όσο και με την ανάκαμψη των πληθυσμών της καρέττα στη Μεσόγειο.
Ευρήματα από την καταγραφή στο Αιγαίο
Παράλληλα, έρευνα του «ΑΡΧΕΛΩΝ» ανέλυσε τις καταγραφές πολιτών από το Αιγαίο. Χάρη στην παρατηρητικότητα και τη συμμετοχή χιλιάδων ανθρώπων, έχουν επιβεβαιωθεί 577 περιστατικά ωοτοκίας (1984-2024, εκτός των συστηματικά παρακολουθούμενων περιοχών).
• Η Κρήτη βρέθηκε στην κορυφή της λίστας με 309 περιστατικά ωοτοκίας, πιθανώς λόγω των θερμότερων νερών της.
• Αναφέρθηκαν επίσης ωοτοκίες μέχρι τη Λέσβο, τη Μαγνησία, τη Χαλκιδική, ακόμη και ορισμένες εμφανίσεις χελωνών στη Σαμοθράκη και τη Λήμνο.
• Σε αρκετές περιπτώσεις, οι πολίτες όχι μόνο ανέφεραν αλλά και προστάτεψαν τις φωλιές, ακολουθώντας τις οδηγίες του «ΑΡΧΕΛΩΝ».
