Σημείο αναφοράς για εμάς τους νεότερους Έλληνες -πολύ σωστά- είναι η μεταπολίτευση του 1974. Εξετάζοντας, λοιπόν, την πολιτική ζωή και τον δημόσιο λόγο, από τότε έως σήμερα, μπορεί να καταλήξει σε κάποια κοινώς παραδεκτά συμπεράσματα, όπως αυτά:
• Σε γενικές γραμμές η κομματική αντιπαράθεση μέσα στο Κοινοβούλιο, παρά την κατά καιρούς ένταση, κινήθηκε μέσα σε πολιτισμένα πλαίσια, χωρίς ύβρεις, προσωπικές προσβολές και χυδαιολογία.
• Τα πολιτικά πρόσωπα που στελέχωναν τις κοινοβουλευτικές ομάδες διέθεταν υψηλό μορφωτικό επίπεδο και πνευματική καλλιέργεια, ώστε να αρθρώνουν σωστά δομημένο και τεκμηριωμένο πολιτικό λόγο.
• Τα τότε έντυπα και ραδιοτηλεοπτικά μέσα –πλην εξαιρέσεων- στην πλειονότητά τους διέθεταν αξιόλογα στελέχη με ήρεμο, σοβαρό και υπεύθυνο δημόσιο λόγο, τα οποία διέγειραν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, που αφουγκραζόταν κι εγκολπωνόταν την γνώμη τους .
• Οι πνευματικοί άνθρωποι (συγγραφείς, ποιητές, ζωγράφοι, ηθοποιοί, σκηνοθέτες, γλύπτες, μουσικοσυνθέτες, τραγουδιστές κ.α.) παρακολουθούσαν την πολιτική ζωή και συμμετείχαν σ’ αυτήν, δίχως ακρότητες, εκφράζοντας και υποστηρίζοντας τις ιδέες τους με λόγο ώριμο και μεστό.
• Μοναδική παραφωνία η τεχνητή, σε μεγάλο βαθμό, πόλωση μεταξύ των οπαδών των δύο μεγάλων κομμάτων της μεταπολίτευσης, οι οποίοι στις δημόσιες συγκεντρώσεις τους «ξέφευγαν» με λεκτικές ακρότητες, που κάποτε γίνονταν υβριστικές. Πάντοτε, όμως, υπήρξαν πολιτικοί άνδρες που λειτουργούσαν ως καταλύτες εκτόνωσης, ύφεσης και λογικής όπως λ.χ. ο Γεώργιος Ράλλης, ο οποίος δεν δίστασε, σε ανοιχτή κομματική συγκέντρωση της Ν.Δ., να απαιτήσει από τους οπαδούς της να παύσουν τις αποδοκιμασίες για τον αντίπαλό του Ανδρέα Παπανδρέου με το ιστορικό «δεν θέλω ου»!
Έκτοτε «κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι» της πολιτικής ζωής στον τόπο μας και σε ό,τι αφορά τη δημόσια εκφορά του λόγου. Η περίοδος της αποκάλυψης πως η χώρα μας είναι χρεωκοπημένη και η περιπετειώδης είσοδός μας στο πρώτο μνημόνιο προκάλεσαν ισχυρό κλονισμό στην ελληνική κοινωνία, η οποία αντέδρασε με αγανάκτηση, αφήνοντας ελεύθερο το έδαφος για τη διαμόρφωση ενός πολιτικού κλίματος όπου κυριαρχούσαν: από τη μια ο εκφοβισμός, η τρομοκρατία και η κρατική βία (σοκ και δέος) κι από την άλλη η άκρατη συνθηματολογία, οι εύκολοι χαρακτηρισμοί και η αμετροέπεια.
Σήμερα έχουμε φτάσει σε τέτοια κατάπτωση του δημόσιου λόγου, ώστε να αγγίζει τα όρια του ευτελισμού και της εξαχρείωσης. Το κακό ξεκινάει από τη Βουλή στην οποία έχουν εισέλθει άτομα χαμηλού μορφωτικού και πνευματικού επιπέδου, που χρησιμοποιούν στην μεταξύ τους αντιπαράθεση απαράδεκτες εκφράσεις, προσβολές, υπονοούμενα κ.α.. Έχει δίκιο ο Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. Νικήτας Κακλαμάνης, που δήλωσε πριν από λίγο καιρό πως ένας μεγάλος αριθμός βουλευτών δεν μπορεί ούτε καν να διαβάσει μια έτοιμη ομιλία!
Στην ολισθηρή πορεία του δημόσιου λόγου συμβάλλουν και οι νεόκοποι «δημοσιογραφικοί αστέρες», οι οποίοι θεωρούν πως έχουν δικαίωμα να λένε ό,τι θέλουν, όποτε θέλουν και όπως θέλουν. Υπάρχει μια συντονισμένη (;) ομάδα η οποία από τις στήλες των εφημερίδων, τις συχνότητες των ραδιοτηλεοπτικών μέσων, το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιεί την ίδια θεματολογία, την ίδια επιχειρηματολογία και την ίδια φρασεολογία, επιδιώκοντας έναν κοινό σκοπό: Να ρίξουν τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και την κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Στην προσπάθειά τους αυτή, αντιπολιτευόμενα κόμματα, έντυπα και ραδιοτηλεοπτικά μέσα και κάθε φανερός και κρυφός πολιτικο-οικονομικός παράγοντας, έχουν ρίξει τον δημόσιο λόγο σε πολύ χαμηλά επίπεδα, προκειμένου να επιτύχουν την εκπαραθύρωση του «ενοχλητικού», που τάραξε τα λιμνάζοντα νερά της λεγόμενης διαπλοκής.
Ιδού ένα μέρος μόνον των χυδαιολογιών τους, που αφορούν την νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση, η οποία έλαβε την έγκριση της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού σε τρεις διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις:
- Κυβέρνηση απατεώνων.
- Η συμμορία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
- Ο ψεύτης Πρωθυπουργός.
- Το καθεστώς ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
- Επικίνδυνος Πρωθυπουργός-Επικίνδυνη κυβέρνηση.
- Η παρέα του Μαξίμου.
- Ξεφτιλισμένοι ΣΥΡΙΖΑΙΟΙ.
- Τα παιδάκια που μας κυβερνάνε.
- Παντελώς ανίκανοι κι επικίνδυνοι.
- Το παλιόπαιδο ο Τσίπρας κλπ.
Θαυμάστε εκφορά πολιτικού λόγου κι επιχειρημάτων από αυτούς που κατέστρεψαν την Ελλάδα με την κυβερνητική πολιτική που ακολούθησαν στα σαράντα χρόνια της μεταπολιτευτικής περιόδου, απ’ αυτούς που δεν ένιωσαν, ποτέ ως τώρα, την ανάγκη να πουν μια συγνώμη στον ελληνικό λαό για το κακό που του έκαναν, απ’ αυτούς που παριστάνουν τις «αθώες περιστερές» κι επαγγέλονται τάχα τη σωτηρία μας από τον «κακό Τσίπρα»! Θού Κύριε φυλακήν τω στόματί μου!
Μα είναι όλοι «άγιοι» στην κυβερνητική πλευρά; Θα μου πει κάποιος. Ποτέ δεν ισχυρίστηκα κάτι τέτοιο. Όπως έχω γράψει κι άλλοτε οι άνθρωποι που ανέλαβαν τα ηνία της χώρας μας τον Σεπτέμβρη του 2015, ούτε άγιοι, ούτε τέλειοι, ούτε αλάνθαστοι είναι. Έχουν, όμως, μια άλλη φιλοσοφία για την ελληνική κοινωνία, μιαν άλλη προσέγγιση για την κρίση και μιαν άλλη προοπτική για το μέλλον του τόπου μας, πράγματα που απουσίαζαν από τις προηγούμενες μνημονιακές κυβερνήσεις και ιδίως από την κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου. Κι εν πάση περιπτώσει μια κυβέρνηση δεν κρίνεται από τα επιμέρους λάθη ή ατοπήματά της, γιατί τέτοια θα υπάρξουν νομοτελειακά, αλλά από τη συνολική της διακυβέρνηση και τον τελικό της απολογισμό στο τέλος της θητείας της.
Σε κάθε περίπτωση όσοι συμβάλλουν, συνειδητά ή ασυνείδητα, στον ευτελισμό και την εξαχρείωση του δημόσιου λόγου, ανεξάρτητα από τους σκοπούς τους, θα πρέπει να προβληματιστούν για τις χείριστες υπηρεσίες που προσφέρουν στον τόπο μας, ο οποίος χρειάζεται σοβαρότητα, υπευθυνότητα, καταλλαγή και μια ελάχιστη συναίνεση πάνω στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια.