Ιδεολογικές αναφορές

Δευτέρα, 26 Απρίλιος 2021 12:29 | | E-MAIL ΕΚΤΥΠΩΣΗ

Η πορεία του ανθρώπου από τα πρώτα χρόνια της ύπαρξής του, της ζωής του είναι ένας συνεχόμενος αγώνας για την επιβίωσή του και τη σταθεροποίησή του μέσα στον απέραντο κόσμο της φύσης. Η κοινοβιακή αρχικά και η κοινοτική του συμπεριφορά αργότερα είχαν σκοπό την προστασία του αλλά και τη δίκαιη και ισόρροπη κατανομή των αγαθών μεταξύ των μελών της κοινότητας ανεξάρτητα από την απόδοση και την προσφορά του καθένα. Αυτές, οι πρώτες μορφές κοινωνικής οργάνωσης άρχισαν να αλλάζουν, όταν το μικρόβιο της ατομικής ιδιοκτησίας και της συσσώρευσης πλούτου εγκαταστάθηκε για τα καλά στις συνειδήσεις των ανθρώπων, με αποτέλεσμα τη δημιουργία και την εμφάνιση εχόντων και μη, ισχυρών και αδύναμων, με τις αντιδράσεις, τις διεκδικήσεις και τις συγκρούσεις να είναι έκτοτε αναπόφευκτες.
Μετά τη Γαλλική επανάσταση του 1789 κάνουν την εμφάνισή τους οι όροι «Δεξιά» και «Αριστερά», οι οποίοι πήραν την ονομασία τους από τη θέση που βρέθηκαν αυτοί που είχαν τις ίδιες αντιλήψεις και αξίες στην εθνοσυνέλευση. Πραγματικά στην αίθουσα οι «συντηρητικοί» τυχαία κάθισαν στα δεξιά έδρανα, ενώ οι «προοδευτικοί» εξίσου τυχαία κάθισαν στα αριστερά έδρανα. Αυτή η διαίρεση διατηρήθηκε απόλυτα στη συνέχεια, με κάθε ιδεολογική πολιτική αντίληψη, θέση και πράξη να τοποθετείται σε μια από τις παραπάνω καταχωρήσεις. Και σήμερα τα δυο αυτά ιδεολογικά σχήματα κυριαρχούν, με τις κεντρώες, κεντροαριστερές, κεντροδεξιές κ.λπ. αναφορές να είναι προσχηματικές θέσεις με ωφελιμισμούς και σκοπιμότητες, που κλίνουν άλλοτε από δω και άλλοτε από κει, ανάλογα με τα πολιτικά και όχι μόνο συμφέροντά τους.

Μετά την παρέλευση παραπάνω από δυο αιώνες και τα συνταρακτικά γεγονότα που μεσολάβησαν (επαναστάσεις, τοπικοί και παγκόσμιοι πόλεμοι, η άνοδος και η πτώση του κομμουνισμού, η επικράτηση του καπιταλισμού κ.λπ.) μπορούμε να προσεγγίσουμε το δίπολο Δεξιά-Αριστερά και να εξετάσουμε βαθύτερα τα στοιχεία της δόμησής του, ώστε να έχουμε μια πλήρη και ολοκληρωμένη εικόνα για τις θεωρήσεις του, αλλά και για να σκιαγραφήσουμε τη μελλοντική του πορεία. Βασική αρχή της Δεξιάς είναι ότι όλοι οι άνθρωποι από τη φύση τους δεν είναι ίσοι, ότι δηλ. κάποιοι γεννιούνται ανώτεροι από τους άλλους. Ότι οι ανισότητες μεταξύ των ανθρώπων είναι φυσικές, δεν είναι εξαλείψιμες, ούτε πρέπει να καταργηθούν, αφού είναι χρήσιμες γιατί προάγουν τον αγώνα για τη βελτίωση της κοινωνίας. Προφανώς, σύμφωνα με την παραδοχή αυτή δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνία ελεύθερων και ίσων, ενώ είναι ουτοπικό να φαντάζεται κάποιος μια κοινωνία στην οποία όλοι θα είναι ισχυροί, και γι’ αυτό είναι διαιρεμένη σε τάξεις, σε πατρίκιους και πληβείους, σε εξουσιάζοντες και μη κ.λπ. Πάνω στην αρχή αυτή στηρίζονται και αναπαράγονται οι κάθε είδους ρατσισμοί, οικονομικοί, φυλετικοί, χρωματικοί κ.λπ. με την «ανώτερη» άρια φυλή να κάνει τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο για την κατάκτηση-υποδούλωση του κόσμου. Ακόμη, η δημαγωγία, η ασυδοσία, οι τρόποι εκμετάλλευσης, η απληστία κ.λπ. βρίσκουν πρόσφορο έδαφος για την «ανάπτυξή» τους. Οι άστεγοι, οι άνεργοι, οι οικονομικά ευάλωτοι κ.λπ. είναι απόσταγμα αυτής της ιδεολογίας, σύμφωνα με την οποία φταίει το κεφάλι τους που τόσο μπορούσε και τόσο αξίζει, με τον άνθρωπο να έχει χάσει τον άνθρωπο και να μάχεται για τη θησαύριση πλούτου και εξουσίας, με οποιονδήποτε τρόπο και μέσο, προκειμένου να ικανοποιήσει την εσωτερική πλάνη της ανωτερότητας, της κυριαρχίας. Η Αριστερά δεν δέχεται τις ανισότητες, θεωρεί ότι πρέπει να περιοριστούν ή και να εκλείψουν, με το σταμάτημα της εκμετάλλευσης του ανθρώπου από τον άνθρωπο.  Αποτρέπει τη θησαύριση πλούτου και κατ’ επέκταση τη συγκέντρωση εξουσίας και προάγει μια κοινωνία ελεύθερων και ίσων, η οποία θα διέπεται από κανόνες κοινούς για όλους, όπου ο ανθρωπισμός και ο πολιτισμός θα κατέχουν κυρίαρχη θέση. Πιστεύει στην ισόρροπη κατανομή των αγαθών, αφού όλοι έχουν ίσα δικαιώματα στη ζωή. Η ιδιωτική πρωτοβουλία εντάσσεται στο πλαίσιο της ελεγχόμενης οικονομίας για μια αταξική κοινωνία, στην οποία δεν θα υπάρχουν εξουσιαστές και εξουσιαζόμενοι, αφέντες και δούλοι, πλούσιοι και φτωχοί. Προσφέρει ισότιμα σε όλους τα αγαθά της επιβίωσης και επιδιώκει την πνευματική ανάπτυξη του ίδιου του ανθρώπου σε μια ήρεμη και ισορροπημένη πολιτεία. Άνισοι, ή ανώτεροι και κατώτεροι άνθρωποι δεν υπάρχουν, απλά έχουν έφεση σε διαφορετικά αντικείμενα ή κάνουν διαφορετικές δουλειές. Ο ρατσισμός δεν γεννιέται μαζί με τον άνθρωπο, ούτε υπάρχει μέσα σε όλους, αφού είναι τεχνητό εμφύτευμα, παράγωγο της απατηλής πίστης στην ανωτερότητα, την εξουσία, την κυριαρχία. Και ο Χριστιανισμός πρεσβεύει τη στήριξη των αδύναμων και την ισότητα των ανθρώπων – είναι βασική αρχή της διδασκαλίας του Ιησού – άσχετα αν οι επικεφαλής διαχρονικά ανταποκρίνονται λεκτικά, ενώ στην πραγματικότητα ευλογούν τους φορείς των ανισοτήτων και την εκμετάλλευση των ανθρώπων και δεν χρησιμοποιούν το κύρος και τη δύναμή τους για να τις εξαλείψουν. Δηλ. οι αρχές της Χριστιανικής θρησκείας βρίσκονται πολύ κοντά στις αξίες της Αριστεράς και σήμερα, και όχι μόνο κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια, όπου τα κοινόβια ήταν καθαρά κομμουνιστικά, αφού όλοι απολάμβαναν τα αγαθά, όχι ανάλογα με την προσφορά τους, αλλά ανάλογα με τις ανάγκες τους. 

Αυτά κυρίως χαρακτηρίζουν τις δυο αντιδιαμετρικές ιδεολογικές αναφορές, η κατανόηση των οποίων θα καθορίσει τον τρόπο σκέψης και πράξης, αλλά και τον αγώνα για την ποιότητα της ζωής του καθένα. Και λόγω των ημερών, ας αναζητήσουμε τα βαθύτερα στοιχεία της ύπαρξής μας, την ταυτότητά μας αποβάλλοντας όλα τα τεχνητά περιβλήματα της υλικής απόκτησης και της πνευματικής παρακμής, που έντεχνα οι επιτήδειοι, αλλά και εμείς οι ίδιοι έχουμε περιβάλλει-εγκλωβίσει τον εαυτό μας, την υπόστασή μας, τη ζωή μας. Η αναδημιουργία, η ανασύσταση και η αναμόρφωση δεν θα είναι μια απ’ έξω επιβαλλόμενη κατάσταση, αλλά μια εσωτερική αποκάλυψη, που μετά από επίγνωση και αυτοσυνείδηση θα διαρρήξει τα ιμάτια της συσσωρευμένης πλάνης και θα αποδείξει ότι ναι μπορεί το άτομο να αναγεννηθεί για να ζήσει πραγματικά και αληθινά. Η στοχαστική επικοινωνία με τον εαυτό του θα είναι η αρχή της ανανέωσής του και της τοποθέτησής του μέσα στον άνθρωπο και τον κόσμο. Θα είναι η ανάστασή του, έστω για λίγο, αφού τα προβλήματα της καθημερινότητας είναι πάλι εδώ και περιμένουν τη λύση τους. Ας είναι και έτσι, αφού μια στιγμή βαθιάς περίσκεψης και περισυλλογής έχει παραπάνω αξία από πολλά χρόνια τυποποιημένης ζωής.
                                                            

ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΟΛΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΡΘΡΑ
του Ανδρέα Πετρουλάκη
Το κλίκ της ημέρας
του Ανδρέα Πετρουλάκη

Πρόσφατα Νέα

Koutsoviti

Η δική σας είδηση